Ішкі істер саласы қызметкерлері «әдетінен» жаңылмады
Сыбайлас жемқорлықпен байланысты құқықбұзушылықтарға жол берушілердің дені – лауазымды тұлғалар. Олардың тең жартысының қылмыстары дәлелденіп, сотқа берілген. Қылмыс жасаған лауазымды тұлғаларды санатқа бөлгенде ішкі істер органдары тізімнің көшін бастап тұр. Аталған саладағы лауазымды тұлғалардың қылмыс жасау фактілері азаятын түрі жоқ. Аталған құрылымдағы қызметкерлердің санының көптігі, азаматтармен тікелей байланысқа түсетін және өкілеттігінде қылмыстық, әкімшілік қудалау, бақылау-қадағалау, шектеу құзыреті болуы, сыбайлас жемқорлыққа қарсы түсіндіру жұмыстарының жеткілікті деңгейде жүргізілмеуі, тиісінше осы кеселге қарсы төзбеушілік мәдениеттің қалыптаспауының салдарынан осы құрылымда сыбайлас жемқорлық қылмыстары қайталанып жатыр. Жергілікті атқарушы органның қызметкерлері де қылмыстық жауапкершілікке тартылған. Сот-тергеу тәжірибесі көрсеткендей, жергілікті әкімдіктердің лауазымды тұлғалары көп жағдайда мемлекет мүлкін талан-таражға салу, қызметтік өкілеттігін асыра пайдалану секілді қылмыстық құқықбұзушылықтарға жол беретіні анықталды. Мұның себебін әкімдіктердің жергілікті жерлерде мемлекеттік сатып алуды өткізу, субсидиялау, кәсіпкерлікті қолдау секілді бюджет қаражаты шоғырланған функцияларды атқаруымен түсіндіруге болады.Пандемияны да пайдаланбақ болды
Атырау өңірінде сыбайластық биылғы пандемия кезінде де тыйылмапты. Керісінше, эпидемиялық жағдайға байланысты аймақта қалыптасқан ахуалды лауазымды тұлғалар өздерінің мүддесіне пайдаланған. Атап айтқанда, Құрманғазы ауданы әкімінің орынбасары өзінің туысқандарының атына өзінің сенім білдірген адамдары арқылы 2 кәсіпкерлік ұйым құрып, заңсыз мемлекеттік сатып алудың процестеріне аталған кәсіпкерлік субъектілерінің қатысуына жағдай жасап, қолдау көрсеткен. Сол секілді өзінің өкілеттігін пайдалану арқылы кәсіпкерлік субъектілерінен заңсыз ақша қаражатын иемденген. Мұнымен қоса, эпидемиялық жағдайға байланысты ауданда құрылған комиссия жетекшісі ретінде коронавирус індетін себеп етіп, бетперде тігу үшін материал қажет деген мазмұндағы хат жазып, демеушілер берген қаржыны алаяқтық жолмен өзі иемденіп алған. Өткен 6 айда, мемлекеттік қызметтегі тұлғалар жасаған 32 қылмыстың 15-і жалақысы жоғары басшылық лауазымдағы адамдар әрекеті екен. Бұл жағдай сыбайлас жемқорлықпен айналысуға материалдық, әлеуметтік жағдайдың нашарлығы емес, басшылық лауазымдағы қызметкерлердің ашкөздігі әсер ететінін көрсетіп отыр. Айталық, Атырау облысы бойынша көліктік бақылау инспекциясының басшысы баласының атындағы жеке серіктестік арқылы ауыр салмақты жүк көліктерін «Атырау–Астрахан» тасжолын салып жатқан шетелдік компанияларға жалға беріп, көлік саласындағы өкілеттігін пайдалану арқылы туысқанының кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруына тікелей қолдау көрсеткен. Бұл аздай, баласының атындағы Атырау қаласындағы кәсіпкерлік нысанына тегін топырақ төгу үшін «Евразия жер орталығы» ЖШС-нің ауыр жүк көліктерін пайдаланған. Сонымен қатар прокуратура органдары көліктік бақылау инспекциясына жүргізген тексеру нәтижесінде негізсіз жалақы аудару фактісі анықталған соң, жетпей қалған қаржының орнын толықтыру мақсатында «Болат Жол» ЖШС директорынан ақша алған. Сонымен қатар пандемияға байланысты енгізілген шектеу шараларына байланысты Атырау қаласы аумағында салынған блок-бекеттен өтпек болған азаматтар осы бекеттерге жауапты лауазымды тұлғаларға Kaspi Gold қосымшасы арқылы ақша аударғаны анықталды. Ал пара алушыны әшкерелеу үшін Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Атырау облысы бойынша департаменті жемқорлық жөнінде хабарлаған тұлғаларды көтермелеу әдісін қолданып келеді. Жыл басынан бері 8 азаматқа 1 426 780 теңге көлемінде ақшалай сыйақы берілсе, 2 азаматқа алғысхат тапсырылыпты. Алайда аймақтағы жемқорлық мұнымен тыйыла қойған жоқ. Жыл аяғына дейін әлі қанша парақор ұсталарын кім білсін?!Тұрсын ЖҰМАБЕКҚЫЗЫ, Атырау облысы