Бүгінде Түркістан облысында аталған көрсеткішке жету үшін қарқынды жұмыс жүріліп келеді. Облыс әкімі Дархан Сатыбалды облыстық маңызы бар жолдардың құрылыс барысын өзі аралап, мердігерлердің жұмысын тұрақты бақылауға алған.
Сапасыз жол Сапасыз жол бұзылып, қайта салынды
Жаңадан құрылған облыс орталығында көлік инфрақұрылымын дамыту жұмыстары қайта бекітілген Түркістан облысын әлеуметтік-экономикалық дамытудың 2024 жылға дейінгі кешенді жоспары аясында жүріліп келеді. Былтыр жалпы 676 нысан, яғни 1586,4 шақырым жол мен көшелер қамтылды. Жыл қорытындысында 632 нысан немесе 1282,8 шақырым жол пайдалануға берілді. Оның ішінде 326,1 шақырымы жалпы пайдаланымдағы облыстық және аудандық маңызы бар жол болып саналады. Былтырғы жылдың қорытындысымен сапаны қамтамасыз ету бағытында мердігер, техникалық және авторлық қадағалаушы мекемелерге 170-ге жуық ескерту хат жолданып, 13 нысан бойынша 7 мердігер, 1 техникалық қадағалаушы және 5 жобалаушы мекемеге 24,3 мың теңгеге айыппұл жазылған. Сонымен қатар сапасыз салынған 81 190 шаршы метр жол жамылғысы бұзылып, қайта салыныпты.
Түркістан облысы Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының басшысы Қуатжан Жұматаев қауіпсіз көлік қозғалысын қамтамасыз ету мақсатында өңірде жалпы 3 102 жол белгісі орнатылғанын айтады. 4 550 жаяу жүргіншілер жолағы, 3 053 шақырымға жол таңбалары сызылған. Жаяу жүргіншілер мен жүргізушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін облыстық маңызы бар жолдарда 54 «Сергек» камерасы, 37 жерге жасанды жол кедергісі орнатылған.
Қандай критерийлер маңызды?
Жөндеуді қажет ететін жолдар мен көшелер бірқатар критерийге сәйкес анықталады. Атап айтсақ, жолдарға инженерлік желілер (электр желісі, газ, ауызсу, кәріз жүйесі) толық жүргізілуге тиіс. Сонымен бірге көлік ағыны, халық саны бойынша басымдылығы, елді мекендерді қамтуы, әлеуметтік нысандардың болуы міндетті. Одан бөлек, тұрғындардан келіп түскен арыз-шағымдар да әсер етеді. Туристік нысандарға баратын жолдар мен көшелерге де басымдық беріледі.
Түркістан облысының әкімі Дархан Амангелдіұлы аудан, қалаларды аралау кезінде тұрғындар тарапынан көлік инфрақұрылымына қатысты бірқатар мәселе көтерілген болатын. Бүгінде аталған мәселелер шешімін тауып келеді. Соның ішінде, Бәйдібек ауданы тұрғындарымен кездесу барысында ауыл азаматтары Таңатар елді мекеніндегі 3,4 шақырымдық облыстық маңызы бар жолды жөндеуден өткізіп беруін сұраған болатын. Нәтижесінде, басқарма тарапынан аталған жол 2023 жылдың маусым айында жөндеуден өткізіліп, халық игілігіне берілді. Одан бөлек, Мақтаарал ауданындағы облыстық маңызы бар жолдың бойындағы авариялық жағдайдағы көпір күрделі жөндеуден өткізілді. Сонымен қатар биыл Сарыағаш ауданындағы облыстық маңызы бар жолдың бойындағы су өткізгіш құбырды орташа жөндеуден өткізу және Сайрам ауданындағы облыстық маңызы бар жолдың бойын жарықтандыру жоспарланған. Бүгінде, мемлекеттік сатып алу рәсімі өткізілуде.
Экспорттық тасымалдарды ұлғайтуға жол ашады
Түркістан облысы Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының басшысы Қуатжан Жұматаевтың айтуынша, облыс үшін аса маңызды жобалар жүзеге асқан.
«Былтыр іске асқан және іске асырылып жатқан аса маңызды нысандардың бірқатарын атап өтер болсақ, «Түркістан–Шәуілдір» бағытындағы ұзындығы 64,1 шақырымды құрайтын жолдың 52,7 шақырымында қайта құру жұмыстары қарқынды жүргізілуде. Сондай-ақ Түркістан қаласының әуежайы мен Кентау қаласын қосатын 26 шақырым жолды қайта құру жұмыстары жүргізіліп, былтыр қыркүйек айында пайдалануға берілді. Төлеби ауданы мен Қазығұрт ауданын қосатын облыстық маңызы бар жолдың 14,6 шақырымдық бөлігі орташа жөндеуден өткізіліп, пайдалануға тапсырылды», – дейді басқарма басшысы.
Бүгінде Шымкент қаласының шекарасынан басталып, Зертас, Қасқасу, Диханкөл елді мекендерінен өтетін және «Тау самалы» демалыс аймағына баратын жолдың жөндеу жұмыстары жалғасуда. Сауран ауданының Қарнақ, Ойық, Шоқтас ауылдарын облыс орталығы Түркістан қаласымен қосатын және Шорнақ, Майдантал елді мекендерінен «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» көлік дәлізіне шығатын жалпы ұзындығы 76,0 шақырым облыстық маңызы бар жолдар жөндеу жұмыстарымен қамтылып, 2023 жылдың қорытындысында толық пайдалануға берілген. Сонымен қатар Түлкібас ауданының Машат, Ынтымақ, Азаттық, Шұқырбұлақ, Майтөбе бағытындағы 32,7 шақырымды құрайтын жолдарға орташа жөндеу жұмыстары атқарылып, пайдалануға тапсырылған.
Жамбыл облысы мен Түркістан облысын байланыстыратын, Созақ ауданының елді мекендерін аудан және облыс орталығына қосатын 152 шақырымды құрайтын облыстық маңызы бар автомобиль жолдарында орташа жөндеу жұмыстары іске асырылып, 63 шақырымы жөнделген. Сонымен қатар Қазығұрт ауданындағы Жаңабазар, Көкібел, Жігерген елді мекендерін жалғайтын 17,9 шақырым жолда орташа жөндеу жұмыстары жалғасуда. Сарыағаш қаласындағы Қабланбек пен Жібек жолы елді мекендерін жалғайтын 10,6 шақырым автомобиль жолы және Келес және Шардара ауданын жалғайтын 29,0 шақырым жолда орташа жөндеу жұмыстары жүріп жатыр.
Түркістан облысының көліктік-логистикалық әлеуетін көтеру бойынша да жұмыстар атқарылуда. «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ тапсырысы бойынша жобалаушы мекеме «Транспроект-К» ЖШС тарапынан «Дарбаза – Өзбекстан мемлекеттік шекара теміржол желісінің құрылысы» жобасының техникалық-экономикалық негіздемесі әзірленіп, оң қорытындысы алынды. 2023 жылдың қараша айында жоба құрылысы басталды. Осынау құрылыс «Сарыағаш» стансасының жүктемесін азайтуға және жалпы Өзбекстан бағытында экспорттық тасымалдарды ұлғайтуға мүмкіндік береді.
Назгүл НАЗАРБЕК,
Түркістан облысы