Мәжіліс отырысында депутат, «AMANAT» партиясының мүшесі Нұрсұлтан Байтілесов лудомания мәселесін көтеріп, заң жүзінде шектеу қою керегін қозғады.
Нұрсұлтан Байтілесов: Лудомания – бейбіт күнде елдің шырқын бұзып жатқан қатер
1,017
оқылды

Президент Атыраудағы Ұлттық құрылтайда ұлтымызға қауіп төндіретін, жастарымызды құрдымға апаратын бірнеше қоғамдық кеселге тоқталды. Оның ішінде өзекті мәселелердің бірі – лудомания мен синтетикалық наркотик. Мемлекет басшысы бұл жайында: «Шын мәнінде, лудомания – бейбіт күнде елдің шырқын бұзып жатқан қатер. Біз нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күресу үшін кешенді жоспар қабылдадық. Үкімет лудоманиямен күреске қатысты дәл сондай жоспар қабылдауы керек. Құмарпаздыққа заң жүзінде шектеу қою қажет», – деп нақты тапсырма берді.

Былтыр Президент Қауіпсіздік Кеңесінің жиынында да лудоманияны ауыздықтауды тапсырған еді. Шынында, бұл қоғамдық дерт қаншама жанды қиын жағдайға душар етіп, шаңырағын шайқалтты. Құмар ойынға шырмалған талай азамат қарызға батты, заң бұзып, қылмысқа ұрынды. Тығырыққа тіреліп, өзіне-өзі қол жұмсағандар саны да, өкінішке қарай, өршіп барады.

Осыны ескеріп, әріптестерімізбен бірге бұл мәселеге заң жүзінде тосқауыл қою туралы айтып келе жатқанымызға біраз болды. Заң жобасында құмар ойын ойнайтындарды 25 жасқа дейін шектеуді, шетелдік ұйымдастырушылардың заңсыз қызметінде қаржы операцияларына тыйым салуды, бұқаралық ақпарат құралдарында букмекерлік кеңселер мен тотализаторлардың жарнамасына тыйым салуды және тағы басқа түзетулер енгізуді жоспарладық.

Қазір лотоматик және басқа лотерея терминалдары OLX және басқа маркетплейстерде еркін сатылып жатыр. Осы аппараттарды сатып алып, тұрғын үйлердің астындағы дүкендерде заңсыз ойын бизнесiн ұйымдастырып, сотталып жатқан азаматтар да баршылық.  Яғни, біз бюрократиямен айналысып, жоспар құрып, оны орындауға кіріскенше, бұл қоғамдық дерт өршіп жатыр. Бұған қоғам болып тосқауыл қоятын уақыт келді. Бұл дертпен барлық қоғамдық, саяси, креативті индустрия, басқа да күштерімізді жұмылдыра отырып, салауатты өмір салтын жастардың сөзімен айтқанда, «мейнстримге» айналдыруымыз қажет. Ел азаматтарының зиянды әдетке бой алдыруының алдын алып, қоғамды қатерлі дерттен айықтыру үшін жан-жақты шаралар тез арада қабылдануы қажет.

Мұнымен қоса тағы бір алаңдатарлық мәселе – өршіп кеткен есірткі өндірісі мен саудасы. Елімізде тек былтырдың өзінде есірткіге қатысты 7,5 мыңнан астам қылмыстық іс тіркеліп, заңсыз айналымнан 41 тонна есірткі алыныпты. Бұл – дабыл қағарлық жағдай! Сондықтан да Президент: «есірткі заттарын өндіретін адамдардың жазасын барынша қатайту керек. Оны ең ауыр қылмыстарға теңестіру қажет. Парламентті бұл бастаманы қолдауға шақырамын», – деді.  Бұл індет бізге сырттан келгені анық. Халықаралық тәжірибені пысықтап, ең үздігін қолдануымыз қажет. Ішкі істер министрлігі бұл үрдісті қатаң бақылап, тек жаза қолданып қана емес, профилактикалық шараларды көптеп енгізуі қажет деп санаймыз.

Қазіргі уақытта есірткі бизнесінің жаңа көріністеріне қарсы күресті күшейту үшін Мәжіліс прекурсорлардың (олардың контрабандасы ғана қылмыстық жазаланады), есірткі жасау үшін пайдаланылатын өзге де заттар мен жабдықтардың (мұнда міндетті белгі оларды өткізу) елдегі заңсыз айналымы үшін жауапкершілікті қатаңдатуды көздейтін заң жобасын қабылдауға дайын екенін мәлімдейміз.

Президентіміздің аталған қоғамды улайтын кеселдер бойынша бастамасына барлық әріптестерімді қолдауға шақырамын. Өйткені мен сот саласындағы жұмыс тәжірибемде осындай індеттерге душар болған отбасыларды өз көзіммен көрдім. Бірінші кезекте жас отбасылардың ажырасуына, кішкентай сәбилердің тірі жетім болып қалуының, жас лудомандардың ата-аналарын белшеден қарызға батыруының, осындай ауруға душар болған нашақорлардың суицидке баруының негізгі себебі  – осы проблемалар. Сондықтан Үкіметке аталған мәселелер бойынша Президенттің бір емес, бірнеше рет Ұлттық құрылтайда, Қауіпсіздік Кеңесте, ресми жиындарда берген тапсырмаларын бірігіп шұғыл іске асыруымыз қажет, – деді депутат.