Қазір заман да, адам да нөпір өзгерістер астында қалды. Кеше аса қажет болған мамандыққа бүгін сұраныс жоқ болып жатса, таңғалмайсыз. Жұмысты жапырып істейтін жұмысшы, қалағы қолынан түспейтін құрылысшы мамандықтарына сұраныс көп сияқты көрінетін. Бұл күнде ІТ маман, мерчендайзер, блогер, бета-тестер, SMM мамандықтарына сұраныс артып отыр.
Келешекте инженер, математик, сәулетші, биолог, ІТ маман, бизнесті дамыту және менеджер болғысы келетіндерге қалауына қарай жұмыс табылуы мүмкін. Дүниежүзілік экономикалық форум мамандарының пікірінше, құрылысшы, өндіріс жұмысшылары, кеңсе және әкімшілік қызметкерлері, тілшілер мен сәнгерлер үшін сұраныс азайып кететін көрінеді. Оларды 3D принтерлер мен роботтар алмастырады деген болжам бар.
Біріккен Ұлттар Ұйымының мәліметтеріне қарасақ, дамушы елдердегі роботтандыру электротехника және автокөлік саласындағы қызметкерлердің үштен екі бөлігінің орнын алмастырады. 3D принтерлер құрылысшылардың 50 пайызының орнын басады.
Бұл әрине – болжам. «Бізге жеткенше әлі талай уақыт бар» деп әсте бойды аулақ салуға болмайды. Әлемдегі үрдіс көзді ашып жұмғанша кез келген елге кеп қалуы ғажап емес.
Түркістан облысының әкімі Өмірзақ Шөкеев қалада құрылысшылардың жетпей жатқанын мәлімдеген болатын. Кейінгі кезде қазақ жастары жұмыс іздеп Ресейге көбірек кетіп жатыр. Бұрынғыдай өзбек елінен жалдамалы жұмысшылар келуін азайтқан. Тұрақты жұмыс орны болмағандықтан, кәсіби құрылысшылар өз нәсібін көрші елдерден табуға ниет етеді екен.
Биылғы ҰБТ-ға қатысуға өтініш білдіргендердің жалпы саны – 117 242, оның 96 380-і – осы жылғы түлектер. Еңбек ресурстарын дамыту орталығы еліміздегі ең сұранысы көп мамандық орта мектеп мұғалімдері мен бухгалтерлер екенін хабарлады. Одан кейін супервайзерлер, дүкен сатушылары және олардың көмекшілеріне деген сұраныс жоғары көрінеді.
Жеңіл автокөлік, такси және фургон жүргізушілеріне деген сұраныс баршылық. Сондай-ақ орта медициналық қызметкерлер мен мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының тәрбиешілеріне деген қажеттілік артпаса, төмендемепті.
Жас түлектер қандай мамандықты таңдаса да бірінші кезекте кәсібилік деңгейдің биігіне шығуды есте ұстауы керек. Білікті маманға деген сұраныс қай кезде де жоғары болмақ.
Біздің қоғамға еңбек культін жасау жағы жетіспейтіндей көрінеді. Еңбекті бағалаудың, сәйкесінше тиісті жалақы төлеудің теңгермелі жүйесінен батыстық үлгіге көшу ісі де жедел өзгерісті қажет етеді. Нарықтық экономиканың өз талабы бар. Сол талап тезірек орнықса, білікті, кәсіби мамандардың орны айқын анықталар ма еді?!.