Партия атынан сайланған Президент айналасында халықты біріктіру, элитаны тұтастыру – басты бір міндет. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың төрағалығымен, Үкімет мүшелерінің, Nur Otan партиясы және оның Мәжілістегі фракциясы өкілдерінің қатысуымен кеңес өтті. Жиында партияның «Қазақстан 2021: Бірлік. Тұрақтылық. Жасампаздық» атты сайлауалды бағдарламасының және «100 нақты қадам» Ұлт жоспарының іске асырылу барысы қаралды.
Отырыста Премьер А.Маминнің, Мәжіліс спикері Н.Нығматулиннің және Үкімет мүшелерінің баяндамаларын мұқият тыңдаған Нұрсұлтан Назарбаев ел дамуы мен халықтың әл-ауқатын арттырудағы партияның ерекше рөліне тоқталды.
– Бүгінде партиямыздың алдында Nur Otan атынан сайланған ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың маңайында қоғамды жұмылдыру, элитаны топтастыру міндеті тұр. Еліміздің жетекші саяси күші ретінде партия мемлекетімізді өркендетудің стратегиялық бағдарының сабақтастығын қамтамасыз етуге тиісті. Сондықтан Үкімет пен фракция адамдардың нақты мәселелерін бірлесе шешуге тиіс, – деді партия Төрағасы.
Елбасы сайлауалды бағдарламаны және Ұлт жоспарын орындау нәтижелерін атап өтті.
– Біз оң нәтижелерге қол жеткіздік. 3,5 жыл ішінде 430 мыңнан астам жұмыс орындары құрылды. 2,7 мың шақырым жол салынды. Еуразиялық трансконтиненталдық дәліз іске қосылды. Шағын және орта бизнестің ЖІӨ-дегі үлесі 28 пайызға жетті. Тек бір жыл ішінде ғана біз Қазақстанның Doing Business рейтингіндегі позициясын 8 тұғырға жақсартып, 28-орынды иелендік, – деді Тұңғыш Президент.
Н.Назарбаев партияның қалған міндеттемелерін жүзеге асыруға байланысты ықтимал тәуекелдерді нұсқады.
– Мысалы, оның бірі ішкі нарықты отандық азық-түлікпен молықтыруға қатысты болды. Алайда ауыл шаруашылығы тамақ өнімдерінің импорты жоғары болып қалуда және 3,6 миллиард долларға жеткен. 2015 жылы 3,4 млрд долларды құраған, яғни артуда. 3,5 жыл ішінде ет импорты небәрі 4 пайызға ғана төмендеген: 49 пайызын сол бойы шетелден тасимыз. Қазақстан азық-түлікпен өзін толық қамти алуға қауқарлы. Негізі, елдің қауіпсіздігі бірнеше құрауыштан тұрады: қорғаныс, энергетикалық қауіпсіздік және ең бастысы – азық-түлік қауіпсіздігі. Бұлардың барлығы болса, халық тоқ болады, үйлерінде жылу болады, елде бейбітшілік болады, – деген партия Төрағасы қалған 1,5 жылда сала бағдарламада көзделген көрсеткіштерге жетпеуі мүмкін екеніне назар аудартты.
Ауылдарды кең жолақты интернетпен қамтамасыз ету міндеті де әзірге толық орындалмай тұр. Бұған қоса, жоғарғы оқу орындарына қатысты мәселе сақталып отырғаны алға тартылды.
– Олардың саны халықаралық стандарттарға сәйкес оңтайландырылуы қажет еді. Бірақ ЖОО-лар саны кеміген жоқ. Әңгіме олардың санында емес, қандай маман шығаратынында. Білімі таяз, жаңа ілім меңгермеген кадрлар кімге керек? Олар жұмыссыздар санын арттырады. Кейбір ЖОО-лар сапалы оқытушылық-профессорлық құрамды тарта алмайды. Оның үстіне жоғарғы оқу орындарының саны бірте-бірте қайтадан өсе бастады. Мен міндетті түрде азайсын деп отырған жоқпын. Маман даярлау үшін қажетті базасы, зертханалары бар ма? Онда рұқсат. Қазақстандық университеттер білікті кадрлар даярлауға тиіс! – деді Елбасы.
Ол жеңіске жеткен партияның сайлауалды бағдарламасы Үкіметтің бес жылдық қызметінің ұстын-негізіне айналуға тиістігін, ал партияның Мәжілістегі фракциясының мүшелері қауіп-қатерлерге дер кезінде ден қоя отырып, бағдарламаның орындалуын ұдайы бақылауда ұстауы керектігін нықтады.
– Біздің міндет – ұзақ мерзімді көшбасшылықты сақтау. Мәжілістің алдағы сайлауына арналған партияның жаңа Сайлауалды бағдарламасын әзірлеу жұмысы бүгіннен басталуы қажет. Әртүрлі әлеуметтік топтардың мүдделерін білдіріп, адамдардың нақты сұраныстарына жауап бере отырып, елге бағдарланған тәсілге сүйенген жөн, – деді Н.Назарбаев.
Сонымен бірге Елбасы өңірлердің даму бағдарламаларын жүзеге асыру барысын да тілге тиек етті.
– Қазіргі кезде осы бағыттағы стратегиялық бағдарламалар қағаз жүзінде, формальді түрде жүзеге асырылуда. Олардың орындалуына лайықты бақылау жоқ. Кейбір пункттері мүлдем іске асырылмайды да. Жоспарланған көрсеткіштерді үнемі түзетулер жүргізілуде. Сол себепті Ұлттық экономика министрлігі Nur Otan партиясымен және оның фракциясымен бірлесіп, осы бағдарламалардың орындалу барысы туралы есептерді тыңдауды ұйымдастыруы керек. 2025 жылға дейінгі аумақтарды дамытудың жаңа бағдарламаларын жасауға кіріскен абзал, – деді Қазақстанның Тұңғыш Президенті.
Осыған байланысты ол 2020 жылдың 1 наурызына дейін әр аудан, қала және облыс үшін аумақтық даму бағдарламасын әзірлеуді тапсырды.
Елбасы Nur Оtаn партиясының Парламент Мәжілісі мен мәслихаттардағы фракциясының жұмысына тоқталып, көшбасшы партияның рейтингі барлық деңгейдегі депутаттар жұмыстарының нәтижесінде қалыптасатынын ескертті.
Нұрсұлтан Назарбаев депутаттардың өңірлерге жұмыс сапарларының форматын қайта қарауды және партияның қоғамдық қабылдау бөлмелерінде бірінші басшылар мен азаматтардың кездесуін ұйымдастыру жұмыстарын жандандыруды жүктеді.
– Талдау нәтижесі біздің партияның депутаттары бұқаралық ақпарат құралдарын жеткілікті пайдаланбайтынын көрсетті. Мұның сыртында Nur Оtаn фракциясы қоғамды толғандыратын өзекті мәселелер бойынша бастама көтере бермейді. Соңғы бірнеше ай ішінде біздің фракция мүшелері бірде-бір резонанстық іс бойынша өз ұстанымдарын білдірмеген, – деді Тұңғыш Президент.
Сонымен қатар, Н.Назарбаев фракция жұмысында бюрократияны және үйлестірудің күрделі процедураларын жою қажеттігін айтты.
Ол партия органдарының – Партиялық бақылау комитеті мен Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-әрекет жөніндегі республикалық қоғамдық кеңестің жұмысын жандандыру туралы тапсырма берді.
– Осы органдарға кіретін депутаттар белсендірек әрекет етуі керек. Көкейкесті мәселелерді сындарлы түрде көтеріп, жұртшылықты тарта отырып, нақты шешу жолдарын ұсынғандарыңыз жөн, – деді партия Төрағасы.
Сонымен бірге, Тұңғыш Президент өздеріне Конституция арқылы бекітілген заңнамалық бастаманы фракция депутаттарының іс жүзінде қолдана бермейтініне көңілтолмастық білдірді.
– Депутаттар – партияның діңгегі, белсенді электораттың негізі. Халық сіздерге партия арқылы тиісті өкілеттіктер берді. Азаматтарымыздың мәселелерін шешу жолында жұмыс істеулеріңіз керек. Сонда рейтинг те жоғары болады. Тәуелсіздіктің осы жылдарында біз бірлесіп, біраз іс тындырдық. Депутаттық корпустың осы құрамы жақсы жұмыс жасады деп санаймын, – деп жоғары бағалады Елбасы.
Сөзінің соңында Нұрсұлтан Назарбаев партияның саяси көшбасшылығын сақтап қалудың маңыздылығына екпін түсірді.
– Біздің басты міндетіміз – тұрақтылық, Қазақстанның өсіп-өркендеуі және қарапайым азаматтардың әл-ауқатын жақсарту. Бүгінгі айтылған әңгімелердің барлығы соған келіп тіреледі. Сондықтан уәделерімізді орындау үшін бар күш-жігерімізді жұмсауымыз қажет! – деген Елбасы алдағы бірлескен жұмысқа зор табыс тіледі.
Өз кезегінде Премьер-министр Асқар Мамин Елбасы, Nur Otan Төрағасы қойған барлық міндеттерді жүзеге асыру мақсатында Үкімет жоспарлы әрі нысаналы жұмыс жүргізіп жатқаны туралы құлағдар етті. Оның дерегінше, Тұңғыш Президент тапсырмаларын сапалы орындау және нақты нәтижелерге қол жеткізу үшін екпінді іс-қимылдардан тұратын жол карталары әзірленді.
– Фракциямен бірлесіп жүзеге асырылып жатқан шаралар Nur Otan-ның халық алдындағы сайлауалды міндеттемелерін толығымен орындап, қоғам алдындағы тиімді шешімдер қабылдайтын нақты істер партиясы ретіндегі беделін күшейтуге үлес қосуда. Партияның сайлауалды бағдарламасы бойынша іс-шаралар жоспары іске асырылуда. Тұғырнаманың барлық бағыттары ең көкейкесті мәселелерді шешуді қамтиды, – деген Асқар Мамин олар жайын тарата айта кетті.
«Нұрлы жол» бағдарламасын іске асыру арқасында Қазақстан Еуропа мен Азия арасындағы трансқұрлықтық көпірге айналды. Автокөлік жолдарының желісін, теңіз порттарын, темір жолдарды қоса алғанда, көлік инфрақұрылымын жаппай жаңғырту жүргізіліп жатыр.
– Темір жолдардың оңтайлы желісі толық қалыптастырылды. Логистикалық инфрақұрылым құрылып жатыр. Келесі жылы негізгі транзиттік автомобиль дәліздері бойынша жол жүру қамтамасыз етілетін болады, – деді А. Мамин.
Қазіргі уақытта барлық отандық МӨЗ-дердің жаңғыртылуы толық аяқталды. Қуаттылығы жылына 500 мың тонна болатын полипропилен өндіретін зауыт құрылысы басталды. Қуаттылығы 1 млн 250 мың тонна болатын полиэтилен өндіру жобасын іске асыру бойынша дайындық жұмыстары жүргізіліп жатыр.
Үкімет жетекшісінің ақпаратынша, 2018 жыл қорытындысында өңдеу өнеркәсібіндегі экспорт көлемі 2016 жылмен салыстырғанда 21,7%-ға артып, $15,7 млрдты құрады. Ал көрсетілетін қызметтер экспорты 15,8%-ға немесе $7,3 млрд-қа дейін артты. Жалпы, 2016 жылдан бері өнеркәсіп көлемі 15,7%-ға, өңдеу өнеркәсібі – 16,3%-ға ұлғайды.
Қазақстан экономикасы қарқынды өсуін жалғастыруда. 9 айдың қорытындысында экономиканың өсімі 4,3 пайыз болды.
Үкімет негізгі капиталға салынатын инвестициялар көрсеткішін 2025 жылға қарай ЖІӨ-нің 30%-ына дейін жеткізуді көздеп отыр. Бүгінде 2020–2024 жылдары 41 триллион теңге көлемінде инвестиция тартуға мүмкіндік беретін инвестициялық жобалар пулы қалыптастырылған. Аталған міндетті шешу $34 млрд дейін тікелей шетелдік инвестициялар ағынын қамтамасыз етеді, бұл – 2024 жылға қарай ұлттық экономиканың 5%-дап өсуін қамтамасыз етудің негізгі шарты.
– Nur Otan партиясының сайлауалды бағдарламасы мен Ұлт жоспарын тиімді әрі мақсатты іске асыру еліміздің бүгін және болашақта қарқынды әрі сапалы дамуы үшін берік негіз қалайды. Әрбір іс-шара қазіргі Қазақстанның дамуы үшін аса маңызды мәселелерді шешеді, – деді Асқар Мамин.
Ал Мәжіліс басшысы, Nur Otan партиясы фракциясының жетекшісі Нұрлан Нығматулин Қазақстанның Тұңғыш Президенті, партия Төрағасы Нұрсұлтан Назарбаевқа партия мен мемлекеттің негізгі бағдарламаларын жүзеге асыру бағытындағы парламенттік фракцияның жұмысы туралы баяндады. Ол сайлауалды бағдарлама мен Ұлт жоспарының орындалуы Nur Otan фракциясының бақылауында болатынына сендірді.
Оның мәліметінше, партияның сайлау алдында өз мойнына қабылдаған міндеттемелерін орындау үшін Парламент 72 заң қабылдаған екен. Бүгінде 112 міндеттеменің 31-і толық орындалыпты. 75-і – орындалу үстінде. Тағы 6-ы фракция мен Үкіметтің ерекше бақылауында.
– Қазіргі уақытта алдағы үш жылға арналған республикалық бюджет жобасын қараудамыз. Депутаттық корпус партияның қалған барлық сайлауалды міндеттемелерін қаржыландыруды қамтамасыз ету үшін жұмыс істеп жатыр. Мысалға, депутаттар осы мақсатқа және Сіздің басқа да тапсырмаларыңызды орындауға 85 миллиард теңгені қайта бөлу туралы ұсыныс енгізді. Nur Otan сайлауалды бағдарламасын жүзеге асыру ісі Парламент палаталары мен Үкіметтің ұдайы бақылауында, – деді Нұрлан Нығматулин.
Сондай-ақ, парламенттік фракция «Қазақстанның Тұңғыш Президентінің бес институттық реформасын жүзеге асыру жөніндегі 100 нақты қадам» Ұлт жоспарының орындалу барысына талдау жасапты. Талдау нәтижелері көрсеткендей, 58 қадам шаралары аяқталды, тағы 42-сі – орындалу сатысында.
Палата спикері нұротандық фракция барлық мемлекеттік бағдарламалардың да атқарылуын қатаң бақылауға алғанын нықтады.
– Мәжілістің бейінді комитеттерінің әрқайсысы өз бағыттары бойынша ең алдымен, индустриялық-инновациялық даму, «Нұрлы жол» инфрақұрылымды дамыту және «Нұрлы жер» тұрғын үй құрылысы бағдарламалары сияқты маңызды мемлекеттік бағдарламалардың орындалуын бақылап отыр, – деді Мәжіліс төрағасы.
Сонымен қатар, ол партияның сайлауалды бағдарламасы мен мемлекеттік бағдарламалар көрсеткіштері арасындағы нақты сәйкестіктің болуы қажеттілігіне екпін түсірді.
Н.Нығматулин бақылауды күшейту үшін фракцияның жұмысы да қайта құрылғанын мәлім етті. Мәселен, фракция жанында жұмыс істейтін бүкіл кеңестердің орнына Бюджет қаражатының жұмсалуына жүйелі бақылауды қамтамасыз ететін комиссия ғана қалдырылды. Бұл бақылау сапасын арттыруға мүмкіндік беретін көрінеді.
– Сіздің идеяларыңыз бен стратегиялық ойларыңыздың белсенді ілгерілетушісі болу үшін біз жүйелі әрі бастамашыл қызметке ден қойдық. Сіздің барлық бастамаларыңыз, аса маңызды мемлекеттік бағдарламалар әрдайым қажетті заңнамалық қолдауға ие болады. Сіз қойған міндеттердің барлығы табысты жүзеге асырылады, – деді Нұрлан Нығматулин Елбасы, партия Төрағасы Нұрсұлтан Назарбаевқа.
Премьер-министрдің бірінші орынбасары–Қаржы министрі Әлихан Смайылов Үкіметтің басым міндеттерінің бірі – кәсіпкерлікті қолдау және дамыту екенін айта келе, қазіргі кезде экономикалық белсенді халықтың 30 пайыздан астамы шағын және орта бизнесте жұмыс жасайтынын хабарлады.
«Соңғы 5 жылда шағын және орта кәсіпкерлік нысандарының саны 1,5 есеге өсіп, 1,3 миллионнан асты. ЭЫДҰ стандарттарына сәйкес, бәсекелестікті дамыту жұмыстары атқарылуда. Экономикадағы ШОБ үлесі 28 пайызды құрайды. Үкімет алдында бұл көрсеткішті 2025 жылы 35 пайызға, 2050 жылы – 50 пайызға дейін жеткізу міндеті тұр. Бұл үшін жүйелі шаралар қабылдануда», – деді І вице-премьер.
ШОБ-ті қолдаудың ең тиімді құралы ретінде танылған «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы іске асырылған жылдары 14 мыңнан астам жобаның 2,5 триллион теңге сомасындағы кредиттеріне 241 миллиард теңге субсидия бөлінді. 6 мың жоба бойынша 230 млрд теңгелік несиеге кепілдік берілген. Жаңа бизнес идеяларға 3 миллион теңгеге дейін мемлекеттік гранттар ұсынылады. Бұл ретте 2,5 мыңнан астам жоба бойынша 5,7 миллиард теңгеге гранттар таратылған.
Кәсіпкерлікке 200 мың адам оқытылған. Бағдарламаға қатысушылар 95 мың жаңа жұмыс орындарын ашыпты.
Вице-премьер Бердібек Сапарбаев Nur Otan сайлауалды бағдарламасында халықтың жағдайын жақсарту, еңбек етумен байланысты тапсырмалар берілгенін еске сала келе, олардың бәрі рет-ретімен орындалып жатқанын мәлімдеді.
– Азаматтардың ахуалын арттыру үшін ең қажеттісі – жұмыспен қамту. Өңірлерді аралап, халықпен кездескенде де табыс табу, жастарды қолдау, әлеуметтік көмекке тең жағдай жасау мәселелері азаматтарды толғандыратынына көз жеткіздік. Елімізде жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту Сіздің тапсырмаңызға сай қабылданған «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы арқылы жүзеге асырылуда. 2019 жылдың 9 айында жұмыспен қамту шараларына жарты миллионға жуық адам тартылды. Оның ішінде 335 мыңы жұмысқа орналасты, – деді вице-премьер.
Жастар жылы аясында жастарды белсенді жұмыспен қамтуға күш салынуда. «Жастар практикасына» 30 мыңнан астам адам жолданған. «Жас кәсіпкер» бағдарламасы аясында 30 мың адам кәсіпкерлік негіздерін оқыды.
– Жұмыспен қамтудағы ең маңыздысы – жаңа жұмыс орындарының ашылуы. Болжамға сүйенсек, 2021 жылы жұмыс орындарының таза өсімі тек 283 мыңды, ал жұмыс күші 9 миллион 400 мың адамды құрамақ. Осыған байланысты еңбек нарығын қамтамасыз ету үшін біз жыл сайын ең кем дегенде 370 мың жаңа жұмыс орындарын құруымыз керек. Биылғы жылы ең кемі 332 мың жаңа жұмыс орны пайда болады. Қазір ол тапсырма 80 пайызға орындалды, – деді Б.Сапарбаев.
Өз сөзінде вице-премьер Роман Скляр партияның сайлауалды бағдарламасы және Елбасы тапсырмалары бойынша көлік инфрақұрылымын дамыту жайын сөз етті.
– Бұл шаралар «Нұрлы жол» бағдарламасы аясында жүзеге асырылуда. Нәтижесінде, 2400 шақырым республикалық маңыздағы автомобиль жолы салынды және реконструкцияланды. 1100 шақырым жаңа теміржолдар пайдалануға берілді. Қытаймен шекарадағы терминал инфрақұрылымының өткізу қабілеті жылына 40 миллион тоннаға дейін ұлғайтылды. «Ақтау» портының кеңеюіне және «Құрық» жаңа портының бой көтеруіне байланысты Каспийдегі теңіз айлағы инфрақұрылымының өткізу қабілеті жылына 27 миллион тоннаға дейін өсті. Нұр-Сұлтан қаласында жаңа темір жол вокзалы және жаңа әуежай терминалы тұрғызылды. 15 әуежайдың ұшып-қону жолағында қайта құру аяқталды, – деді Р.Скляр.
Бұлардың барлығы қазақ елінің әлемдік жүк тасымалы жүйесіне дендей кірігуіне және одан ел қазынасына мол табыс құйыла бастауына мүмкіндік берді. Үкімет басшысы орынбасарының айтуынша, Қазақстанға қазіргі уақытта «Азия мен Еуропа арасындағы негізгі құрлықтық транзиттік хаб» мәртебесі бекітілген.
Кеңес соңында Мәжіліс төрағасы, Nur Otan фракциясының жетекшісі Нұрлан Нығматулин Үкімет, партия мен фракцияның алдағы жұмысының негізгі бағыттарын белгілеп бергені үшін Елбасыға ризашылық білдірді.
«Бүгін алдымызға қойылған барлық міндеттерді біздің фракция, Үкімет және партиямыздың орталық аппараты үлкен абыроймен атқарады деп сендіруге рұқсат етіңіз!» – деді спикер.