Берлинге ресми сапары аясында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қауіпсіздік жөніндегі Мюнхен конференциясының төрағасы Вольфганг Ишингермен кездесу өткізді. Президент Германия басшылығымен келіссөздердің нәтижесіне тоқталып, Қазақстан нарығына неміс бизнесін, технологиясы мен инвестициясын
Вольфганг Ишингер келесі жылы ұйымдастырылатын кезекті Мюнхен конференциясына дайындық барысы туралы мәлімет бере келе, Қазақстан Президентін аталған беделді жиынға қатысуға шақырды. Сонымен қатар тараптар халықаралық күн тәртібіндегі өзекті мәселелер жөнінде пікір алмасты.
Бұдан бөлек, Қ.Тоқаев Берлин еуразиялық клубының 258-отырысына қатысты. Жиында сөйлеген сөзінде еліміздің Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен құрылған Берлин еуразиялық клубы өз маңыздылығын дәлелдегеніне екпін түсірді.
– Осы диалог алаңы Қазақстан мен Германия, Қазақстан мен Еуропа қатынастарының әлеуметтік-саяси және экономикалық мәселелерін кең ауқымда талқылауға зор мүмкіндік береді. Бұл – еліміздің Еуропадағы алғашқы жобасы. Жаһандық тұрақсыздық жағдайында мұндай институттың рөлі арта түседі, – деді Мемлекет басшысы.
Оның пікірінше, соңғы 3 жыл ішінде әлемдегі геосаяси, геоэкономикалық ахуал елеулі өзгерістерге ұшырады. Санкциялар мен сауда-саттық шектеулері көп жерде дәстүрлі дипломатиялық құралдарды алмастыра бастады.
– Әлемдік экономика елдер мен өңірлер дамуындағы диспропорция, технологиялық теңсіздік, қаржы жүйесінің осалдығы секілді «созылмалы дерттерге» тап болуда. Осындай күрделі жағдайда еліміздің сыртқы экономикалық және сауда саясаты ашық, прагмативті және қарапайым: Қазақстан әртүрлі бірлестіктермен, елдермен және компаниялармен өзара тиімді ынтымақтастық үшін ашық болып қала береді, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Президент Қазақстанның сыртқы саясаттағы басымдықтарына тоқталып, Еуропа Одағымен қарым-қатынастарға баса мән беретінін жеткізді.
– Біз Еуропада болып жатқан оқиғаларды мұқият қадағалап отырамыз. Еуропа көшбасшыларымен тұрақты түрде конструктивті диалог орнаттық. Қазақстан Еуропа Одағының Орталық Азия өңіріне қатысты жаңа ұстанымдарына қолдау көрсете береді. Біздің Еуропамен ықпалдастығымызда Германиямен экономикалық, тарихи, мәдени байланыстар ерекше орын алады, – деді Қ.Тоқаев.
Ол форум қатысушыларының назарын Қазақстанның қарқынды өсіп келе жатқан инвестициялық әлеуетіне аударды.
– Көрші елдермен тығыз интеграциямыз іргелес нарықтарға шығуға қолайлы жағдай жасайды. Бүгінде бізбен шекаралас елдерде 500 миллионнан астам адам тұрады. Еуразиялық экономикалық одақ аясында біз төрт түрлі еркіндіктің – тауардың, қызметтің, капиталдың және жұмыс күшінің еркін қозғалысының игілігі мен пайдасын көрмекпіз. Орталық Азиядағы жақын көршілерімізбен тығыз ынтымақтастығымызды жалғастыра береміз. Сондықтан Қазақстанда жұмыс істеп жатқан неміс компаниялары өздері үшін жаңа нарыққа шығу мүмкіндігіне ие болады, – деді Қасым-Жомарт Кемелұлы.
Оның айтуынша, Үкімет ауыл шаруашылығына, жаңа технологиялар мен цифрлы қызметтер көрсету салаларына неміс инвестициясын тарту ісіне қолдау көрсетуге әзір.
– Біз «Цифрлы Қазақстан» арнайы мемлекеттік бағдарламасын қабылдадық. Германиядағы Фраунгофер институты осы стратегиялық бағдарламаны әзірлеуге қатысты. Өңіріміздегі барлық стартаптарға қолдау көрсету мақсатында astana hub және ІТ университет аштық. 3 жылдан кейін еліміздің ІТ саласында дарындылар пулы қалыптасады деп үміттенеміз. Жалпы, біз цифрландыру саласында үкіметтік құрылымдар деңгейінде де, жеке компаниялар деңгейінде де ынтымақтастық орнатуға дайынбыз, – деді Қазақстан Президенті.
Қасым-Жомарт Тоқаев Германияны Қазақстанның стратегиялық серіктесі екенін тағы да тілге тиек ете келе, еліміздегі неміс бизнесіне бірегей, эксклюзив жағдай жасайтынын баса айтты.
– Біз сіздерге барынша жеңілдіктер жасауға дайынбыз. Соның ішінде арнайы экономикалық аймақтарда салықтан босату, инфрақұрылым ұсыну және басқа да жеңілдіктер бар. Мен «ҚазақИнвестке» және Қазақстанның тікелей инвестициялар қорына Германия инвесторларымен ынтымақтастық жасайтын арнайы офис ашу жөнінде тапсырма бердім, – деді Мемлекет басшысы.
Германия бизнесінің еліміздегі жобаларын іске асыруға «Бәйтерек» холдингі мен Қазақстан даму банкі қолдау көрсететін болады.
– Бұл – еліміздің инвестициялық жүйесі үшін жаңа шара. Біз бұған дейін ешқандай елге мұндай жағдай жасаған емеспіз. Осы бастама дұрыс ұйымдастырылған жағдайда Үкімет пен инвесторлар мұны тиімді жұмыс істейтін тетікке айналдырады деп сенемін, – деді Қ.Тоқаев.
Берлиндегі АХІСА конгресс-орталығында өткен іс-шараға ГФР үкіметінің жоғары лауазымды қызметкерлері, сарапшылар, журналистер және неміс бизнесінің 250-ден астам өкілі қатысты.
Президент Берлинде Германияның бұрынғы федералдық президенті Хорст Кёлермен жеке жүздесті. Кездесу барысында тараптар келесі жылы Нұр-Сұлтан қаласында өтетін Дүниежүзілік сауда ұйымы министрлерінің конференциясына дайындық барысын, Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» жобасы аясындағы ықпалдастық шараларын, сондай-ақ әлемдегі саяси ахуалды талқылады.
Мемлекет басшысы Қазақстанда қолға алынған жаңа стратегиялық бағдарламалар жайында және өзінің Сайлауалды тұғырнамасында айтылған сабақтастық, әділдік, өрлеу қағидаттарының іске асырылуы туралы әңгімеледі.
Хорст Кёлер сабақтастық дәстүрі ел дамуына тың серпін беретінін мәлім етті және Қазақстанға «Еуразиядағы тұрақтылық орнаған аумақ» деген жоғары баға берді.
Сапар аясында Мемлекет басшысы Германия астанасында шетелдік журналистерге сұхбат беріп, ой-пікірін ашық білдірді. Мысалы, ақпарат құралдары өкілдерін республикамыздың Ресей мен Украина саммитін ұйымдастыруда мәмілегер болуы мүмкіндігі қызықтырды.
Қасым-Жомарт Кемелұлы Қазақстан мен Украина арасын дәстүрлі достық пен ынтымақтастық байланыстыратынын нықтады.
– Біздің Тұңғыш Президент ізгі ерік-жігер білдіріп, араағайындық шаралар үшін Қазақстан аумағын ұсынды. Бірақ әрине, Украина түйткілдері бірінші кезекте Норманд форматында шешілуге тиіс деген пікірдеміз, – деді ол.
«Төрттік», яғни Германия, Ресей, Украина және Франция көшбасшылары Украинаның шығысындағы ахуалды реттеу үшін алдағы аптада, 9 желтоқсанда Парижде кездеседі деп күтілуде.
– Біз Норманд төрттігіне табыс тілейміз. Себебі бізді Украинамен дәстүрлі достық және ынтымақтастық байланыстырады. Біз украин халқына бауырластық сезіммен жақсы қараймыз. Бұл халық тыныш және бақуатты өмір сүруге лайық, – деп түйді Мемлекет басшысы.
Қ.Тоқаев ресми сапарының екінші күнгі бағдарламасы аясында неміс компанияларының басшыларымен бірқатар кездесу өткізді. Атап айтқанда, Baumann Gmbh компаниясының бас директоры Роберт Бауманмен жүздесу кезінде Алматы облысындағы агроөнеркәсіп кешені саласындағы инвестициялық жобалардың жүзеге асырылу мәселелері қаралды. Кәсіпкер Қазақстанда қой етін өндіру жұмыстарын жолға қойғанын баяндап, өз бизнесін одан әрі дамыту жөніндегі жоспарын ортаға салды.
Ел Президенті бұл жобаға оң бағасын беріп, мемлекеттік құрылымдардың жан-жақты қолдау көрсететінін еске салды.
– Қой санын жылына 750 мыңға жеткіземіз деген үлкен мақсат қойып отырсыздар. Мемлекет басшысы ретінде Қазақстандағы жобаңызға оң баға беремін. Сіздерді тек ілгері басуға шақырамын. Туындауы мүмкін мәселелерді шешу үшін неміс бизнесімен ынтымақтастық орнату жөнінде жұмыс тобы құрылды. Оны Премьер-Министрдің орынбасары басқарады, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Бұған қоса ол Deutsche Bahn AG компаниясының халықаралық бизнесті дамыту жөніндегі директоры Нико Варбаноффпен және басқарма мүшесі Рональд Пофаллмен әңгімелесу барысында көлік саласында ынтымақтастық орнату мәселесін талқыға салды. Нақтылай кетсек, Қазақстандағы теміржол жолаушылар тасымалының сапасын лайықты деңгейге көтеру, инжинирингтік және консалтингтік қызметтер көрсету мәселелері қарастырылды. Қ.Тоқаев Volksvagen AG компаниясының бас директоры Йенс Ханефельдті де қабылдап, онымен инвестициялық ықпалдастық мәселесін байыптады.
Сондай-ақ Мемлекет басшысы Фраунхофер институтының сыртқы байланыстар бөлімінің директоры Йенс Нойгебауэрмен жүздесті.