"AMANAT" партиясының атсалысуымен құрылған АЭС салуды қолдау жөніндегі Халықтық штаб Алматыда жұртшылықпен кездесу өткізді. Қазақстандағы АЭС құрылысын қолдау аясында Халықтық штаб Алматы қаласында болып, түрлі сала өкілдерімен, соның ішінде кәсіподақ көшбасшыларымен, академиялық қоғамдастықпен және еңбек ұжымдарымен бірқатар кездесулер өткізді.
Сапарға қатысушылардың құрамына Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаты Жанна Асанова, «Байтақ» партиясының Төрағасы Азаматхан Әміртаев, ҚР Кәсіподақтар федерациясының Төрағасы Сатыбалды Дәулеталин, Ядролық физика институтының Ядролық қауіпсіздік жөніндегі оқу орталығының бастығы Наталья Измайлова, Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясы төрағасының орынбасары Нұрлан Өтешев, қалалық мәслихат депутаттары және басқа да сарапшылар кірді.
Алматы – Қазақстанның басты мегаполисі және еліміздің экономикалық орталығы. Алматы экономикасы тұрақты энергиямен жабдықтауға тәуелді және АЭС құрылысы оны қамтамасыз етудің негізгі қадамы болып табылады.
Бірінші кездесу Алматы қаласының кәсіподақ ұйымдарының көшбасшыларымен өтті, онда Халықтық штаб мүшелері АЭС құрылысының жаңа жұмыс орындарын құруға және энергиямен жабдықтаудың тұрақтылығын қамтамасыз етуге әсерін талқылады.
«Президент қоғамдық диалогты нығайтудың және әрбір азаматтың пікірі маңызды екенін атап өтті. Алда маңызды оқиға – Референдум, халық АЭС салу қажеттігін өздері таңдай алады. Бұл жай ғана энергетика мәселесі емес, елдің болашағына, оның қауіпсіздігі мен экономикалық дамуына әсер ететін таңдау. Әрбір дауыс маңызды, барлық азаматтардың мүддесі үшін шешім қабылданатынына сенімдімін», – деп ҚР Парламенті Сенатының депутаты Жанна Асанова атап өтті.
Келесі кездесу Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университетінің профессорлық-оқытушылық құрамымен панельдік пікірталас болды. Бұл кездесуде Штаб мүшелері ядролық энергетика саласындағы соңғы жетістіктер туралы айтып, университеттер болашақ кадрларды даярлауда маңызды рөл атқаратынын, энергетика саласында қажетті мамандардың білімі мен даярлығының жоғары деңгейін қамтамасыз ететінін атап өтті.
Алматының көптеген аудандарын жылумен қамтамасыз ететін қаланың негізгі жылу энергетикалық тораптарының бірі ЖЭО-2 ұжымымен кездесуге ерекше назар аударылды. Халықтық штаб өкілдері электр энергиясын тұтынудың өсуі мен энергетикалық инфрақұрылымның тозуы жағдайында тұрақты энергиямен жабдықтаудың маңыздылығына назар аударды. Ол үшін ЖЭО жүктемесін азайтуға және өңірдің жалпы энергетикалық қауіпсіздігін арттыруға қол жеткізу қажет.
«Қазіргі таңда әлемді электр энергиясыз елестету мүмкін емес, оны тұтыну үнемі өсуде. Өнеркәсіп пен өндірісті дамыту үшін Қазақстанға тұрақты энергиямен жабдықтау қажет. Көптеген адамдар қауіптенеді, бірақ қазіргі заманғы атом станцияларының қауіпсіздік жүйелері апат болған ескі реакторлардан айтарлықтай ерекшеленеді. Бүгінде бұл қауіпсіздік стандарттары жоғары 3+ буынның жетілдірілген станциялары», – деп Ядролық физика институтының ядролық қауіпсіздік жөніндегі оқу орталығының бастығы Наталья Измайлова атап өтті.
Соңғы кездесу «Hyundai Trans Kazakhstan» компаниясының еңбек ұжымымен өтті. Талқылау барысында штаб өкілдері өңірдегі өнеркәсіптік кәсіпорындар мен бизнестің дамуын тұрақты энергиямен қамтамасыз етудің маңыздылығын атап өтті. Отандық машина жасауды дамыту және қызметкерлердің еңбек жағдайларын жақсарту үшін өндірістік процестерді тұрақты және қымбат емес электр энергиясымен қамтамасыз ету қажеттілігі айтылды.
Бұл кездесулер Қазақстанның энергетикалық тәуелсіздігін қамтамасыз етуге және елдің, әсіресе Алматы сияқты ірі қалалардың өнеркәсіптік дамуын қолдауға бағытталған алдағы АЭС құрылысы бойынша референдумның маңыздылығын түсіндіруде маңызды қадам болды.
АЭС салуды қолдау жөніндегі Халықтық штаб Алматыда жұртшылықпен кездесу өткізді
Қазақстанда АЭС құрылысын қолдау аясында Халықтық штаб Алматы қаласы тұрғындарының түрлі топтарымен, соның ішінде Қоғамдық кеңес мүшелерімен, ғылыми зиялы қауым және еңбек ұжымдарымен бірқатар кездесулер өткізді.
Алматы еліміздің басты мегаполисі және маңызды экономикалық орталығы ретінде Қазақстанның бүкіл экономикасын дамытуда маңызды рөл атқарады. Электр энергиясының жаңа көзi қаланың сенiмдi энергиямен жабдықталуын және өнеркәсiптiк өсуiне қолдау көрсетуiн қамтамасыз ете алады.
Кездесуге қатысушылар тобының құрамына Қазақстан Азаматтық Альянсының президенті Бану Нұрғазиева, Қазақстан Республикасы Президентінің Мұрағаты жанындағы Қоғамдық кеңестің төрағасы Борис Джапаров, Алматы қаласы мәслихатының депутаттары Алтынай Көбеева және Бекбол Рамазан, М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының директоры Кенжехан Матыжанов, ядролық физика саласындағы қазақстандық ғалым Медеу Әбішев және басқа да партия өкілдері кірді.
Бірінші кездесу Алматы қаласы Қоғамдық кеңесінің мүшелерімен дөңгелек үстел форматында өтті. Кездесу барысында АЭС құрылысы сияқты маңызды жобалар бойынша шешім қабылдаудағы жұртшылықтың рөлі талқыланды. Талқылауға азаматтардың қатысуы «Әділетті Қазақстанды» құруда негізгі рөл атқаратыны атап өтілді. Олар маңызды инфрақұрылымдық жобаларды ашық және адал талқылау халықтың барлық топтарының мүдделерін ескеруге және әлеуметтік бірлікті күшейтуге ықпал ететінін атап өтті.
«Алдыңғы қатарлы мемлекеттерге қараңыз: Францияда 56, АҚШ-та 90-нан астам, ал Қытайда 50-ден астам атом электр станциясы жұмыс істейді. Көптеген алдыңғы қатарлы мемлекеттер өздерінің энергетикалық қауіпсіздігі мен орнықты дамуын қамтамасыз ету үшін бұл жолды бұрыннан таңдаған. Біз азаматтарымыздың өмір сүру сапасын жақсарту және еліміздің дамуына кепілдік беру үшін әлемдік үрдістермен қатар жүруіміз қажет», – деп Бану Нұрғазиева атап өтті.
Одан кейін Штаб мүшелері қаланың ғылыми зиялыларымен кездесіп, Қазақстанда атом технологияларын қолдану перспективаларын талқылады. Кездесуде жетекші ғалымдар мен зерттеушілер университеттер мен ғылыми мекемелер энергетика саласындағы мамандарды оқытуда маңызды рөл атқаратынын атап өтті. Сондай-ақ, білім мен тәжірибе сабақтастығын қамтамасыз ету үшін жастарды осы салаға тарту қажеттігіне назар аударылды.
«Біздің оқыту бағдарламаларымыз ядролық физика саласындағы заманауи талаптар мен технологияларға бағытталған. АЭС құрылысы кезінде қажетті кадрларды дайындауға қабілетті екенімізге ешкім күмән келтірмесін. Біздің білім беру базамыз болашаққа сеніммен қарауға, елді оның энергетикалық дамуында негізгі рөл атқаратын кәсіпқойлармен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді», – деп Медеу Әбішев атап өтті.
Алматы көпір құрылымдары зауытында өткен үшінші кездесу барысында Халық штабының мүшелері өңірдегі өнеркәсіпті дамытудың маңыздылығы туралы айтып берді. Елу жылдан астам уақыт бойы «АКҚЗ» ЖШС өз сегментіндегі Қазақстан Республикасының жол саласының ірі кәсіпорны және ТМД елдеріндегі жетекші кәсіпорындардың біріне айналды. Сарапшылар сенімді және қолжетімді электр энергиясының болуы өндірісті кеңейту және қалаға инвестициялар тарту үшін ынталандыру болатынын айтты. Қорытынды кездесу Ядролық физика институтының ұжымымен өтті. Мұнда АЭС қауіпсіздігі мәселелеріне назар аударылды. Институт өкілдері қауіпсіздіктің халықаралық стандарттары мен апатты жағдайлардың алдын алу үшін қабылданып жатқан шаралар туралы айтып берді. Штаб мүшелері қауіпсіздіктің жоғары деңгейі мемлекет үшін басымдық болып табылатынын және қауіпсіздік пен бақылау шаралары туралы халықты хабардар ету жөніндегі жұмысты жалғастыру қажеттігін атап өтті.
Болашақ дәрігерлер АЭС құрылысына оң көзқарас танытты
АЭС салуды қолдау жөніндегі Халықтық штаб Талғар медициналық колледжінің оқытушылары мен студенттерімен кездесті. Шараның басты мақсаты – атом энергетикасының Қазақстанның энергетикалық қауіпсіздігіне және экономикалық дамуына қосатын үлесін түсіндіру.
Халықтық штабтың мүшесі Нәйлә Үмбетова АЭС құрылысының еліміз үшін стратегиялық маңызын нақты деректермен баяндады. Ол АЭС құрылысының бастапқы шығындары мен ұзақ мерзімді экономикалық пайдасын егжей-тегжейлі түсіндірді.
«АЭС салу жобасы үлкен қаржы инвестициясын қажет етеді, бұл – 10-12 миллиард доллар шамасында. Қаржыландырудың екі нұсқасы бар: бірі – Қазақстанның өз қаражатымен салу немесе қарыз алу, екіншісі – шетелдік концессия арқылы салу. Бұл жағдайда, мысалы, Түркияда салынып жатқан атом электр станциясының 49% үлесін Росатом иеленіп отыр. Мұндай жобаның табыстылығы 20 жыл ішінде өтеліп, 60-100 жылға дейін тұрақты түрде жұмыс істейді. Қазір елімізде электр тапшылығының артуы байқалып, 2060 жылға дейін көміртегі бейтараптығына қол жеткізу міндеті тұрғанда, бізге тұрақты, сенімді энергия көзі қажет. АЭС – осы талаптарға толық сай келеді», – деп түсіндірді Нәйлә Үмбетова.
Оның айтуынша, АЭС салу арқылы Қазақстан энергетикалық тәуелсіздікке қол жеткізіп қана қоймай, жаңа жұмыс орындарын ашып, экономикасын әртараптандыруға мүмкіндік алады. Жобаны іске асыру арқылы заманауи технологиялар енгізіліп, елдің энергетикалық инфрақұрылымы жаңа деңгейге көтеріледі. Сонымен қатар, АЭС құрылысы бюджетке түсетін салықтық түсімдерді арттырып, аймақтардың инфрақұрылымдық дамуына серпін береді.
Кездесуде Талғар медициналық колледжінің физика пәнінің оқытушысы Еркебұлан Шағанбаев та өз пікірін білдіріп, қазіргі энергия көздерінің шектеулерін атап өтті.
«Біз Қазақстанда күн энергиясын іс жүзінде пайдаланбаймыз. Күн панельдерінің өндірісі жоқ, ал жабдықтар қымбат болғандықтан, өндіріс құны өте жоғары. Осы себептен, күн энергиясына сұраныс төмен болып отыр. Мен атомшы емеспін, бірақ физик ретінде нақты айта аламын: қазіргі уақытта елімізде электр тапшылығы бар. Бізге тұрақты және сенімді энергия көзі қажет, сондықтан АЭС салуды қолдауымыз керек», – деді Еркебұлан Шағанбаев.
Жиында АЭС құрылысына қатысты пікірлер қызу талқыланып, қатысушылар өз ойларын ортаға салды. Олар атом электр стансасының құрылысы елдің энергетикалық қауіпсіздігін нығайтып, экономикалық әлеуетін арттыруға және жаңа жұмыс орындарын ашуға жол ашатынын атап өтті. АЭС-ті қолдау – Қазақстанның болашағы үшін жасалған батыл қадам екенін алға тартқан тұрғындар бұл жобаның елімізді тұрақты әрі дамыған мемлекетке айналдыруға мүмкіндік беретінін ерекше атап өтті.
Халықтық штабтың осындай кездесулері АЭС жобасы туралы ашық әңгімелесуге, халықтың пікірін тыңдауға және алдағы референдумда белсенділік көрсетуге ынталандыруға бағытталған. Штаб мүшелері алдағы уақытта да халықпен тікелей байланыс орнатып, олардың барлық сұрақтарына нақты жауап беруге дайын екендіктерін жеткізді.
Айта кету керек, бұл кездесулер тек ақпарат алмасу ғана емес, сонымен бірге, еліміздің энергетикалық болашағына қатысты қоғамдық диалогтың маңызды алаңына айналуда.