Бүгін Қазақстан Республикасы Парламенті палаталарының бірлескен отырысында жарияланған Мемлекет басшысының Жолдауы еліміздің саяси күнтізбесіндегі ең көп талқыланған оқиғалардың бірі болды. Бүгінгі Жолдау терең саяси және әлеуметтік реформалардың бастау нүктесі болатыны бұған дейін жарияланған болатын, сондықтан да Президент Жолдауынан қоғамның үлкен үміт күтті. Бұған биылғы жылдың қаңтар айының басында болған оқиғалар себеп болды.
Тоқаев халықты көп толғандырған мәселелерге жауап бере алған өте күрделі реформалар жасады деп айта аламын. Қоғам мен барлық қоғамдық институттың мемлекеттің саяси өміріне қатысуын кеңейту биылғы Жолдаудың негізгі идеяларының біріне айналды.Біріншіден, сайлау жүйесіндегі өзгерістерді және Парламенттің төменгі палатасының 30% мажоритарлық жүйе бойынша жасақталуын атап өту маңызды, қалғандары пропорционалды түрде ұсынылады, яғни, партиялық тізімдер бойынша. Әрине, бұл ең алдымен саяси бәсекелестікті арттырып, жаңа кадрлар даярлауға жақсы мүмкіндіктер туғызады. Менің ойымша, бұл өзгерістер тиісті қоғамдық-саяси платформаны қамтамасыз ету арқылы жас менеджерлердің өсуіне жақсы мүмкіндіктер туғызады, онда жастар өз пікірін білдіріп, халықтың мәселелерін шешудің тетіктерін алға тартады. Бұл үшін партиялық бәсекенің мүмкіндіктері де кеңейді. Қазіргі жағдайда күшті Парламент президенттік реформаларды жүзеге асырудың маңызды шарттарының біріне айналуы тиіс Тағы бір өте маңызды жайт – Қазақстан халқы Ассамблеясы сайлайтын депутаттардың санын қысқарту және оларды Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатындағы 5 депутаттан тұратын президенттік квотаға ауыстыру. Қоғамда тиісті сұраныс әлдеқашан пісіп-жетілді деп ойлаймын, сондықтан Қасым-Жомарт Тоқаевтың шешімін толық қолдаймын. Бүгінде Ассамблея ұсынған депутаттар заман талабына сай болып, заң шығару жұмысында тиімділігін көрсетуі тиіс. Ал бұл жұмыстың негізгі бағасын тұрғындар береді. Парламенттің жоғарғы палатасындағы өкілдік азаматтық қоғамның толыққанды өкілдері болып табылатын ҚХА депутаттарына жүктелетін жауапкершілікті арттырады деп ойлаймын. Президент заңнамалық деңгейде Мемлекет басшысына қандай да бір саяси партиялардың мүшелігіне тыйым салуды енгізуді ұсынды, ал облыс әкімдері мен олардың орынбасарлары партияда қызмет атқара алмайды. Бұл ұсыныс салауатты саяси бәсекелестіктің жаңа кезеңін бастайды, бұл жергілікті және республикалық деңгейде жаңа саяси көшбасшылардың өсуіне де қолайлы жағдай жасайды. Партияларды құру үшін тіркеу процедурасы жеңілдетілді, сондықтан қоғамдық топтар өздерінің саяси қатысуы үшін қосымша құралдар алады. Осы орайда айтарым, бұл тетік толыққанды өміршең болуы үшін халықтың саяси сАуаттылығын арттыру бағытында кешенді жұмыстарды жүргізу маңызды. Бұл реформаларды жүзеге асыруға және мемлекеттік күн тәртібін қалыптастыруға қатысу үшін қоғамның мүмкіндіктерін кеңейту үдерісіндегі өте маңызды шешім. Қоғам мен мемлекеттің бір-бірінен ажырамай, біртұтас тұтастық құрауына Елбасының толық мүдделі екенін анық аңғарамыз. Бұл тұрғыда Мемлекет басшысы ұсынған «Көзқарасы әртүрлі, бірақ ұлт бір» идеясы барлық талапты әлеуметтендіру алаңына, қазақстандық қоғам мен жалпы елдің жаңа бірігуінің негізіне айналуы тиіс екенін айту керек. Әрине, ұсынылып отырған бастамалардың өз формасы жағынан тарихи маңызы бар. Қазақстан мемлекет пен қоғамдық институттардың қауіпсіздік шегін арттыруға, мемлекетті дамытуға бағытталған ортақ шешімдерді әзірлеуге кең ауқымды тартуға, меритократия мен жас кадрларды ілгерілетудің нақты және жұмыс құралдарын жасауға тиіс жаңа саяси жүйеге енуде. Соңғы шарт маған түбегейлі маңызды болып көрінеді. Жастарды болашақ мемлекет қайраткері, жауапкершілікті өз мойнына алуға дайын етіп тәрбиелеу керек, ал жастарға бюрократиялық кедергілер мен басқа да кедергілер жасалмауы керек. Білім мен құзыреттілік кез келген деңгейдегі кадрларды жоғарылатудың негізгі көрсеткіштеріне айналуы тиіс. Сонымен картада Абай, Жетісу, Ұлытау өңірлері пайда болады. Менің шағын Отаным Жезқазған қаласы орталық болмақ. Мен мұны әділдікті қалпына келтіру деп білемін, өйткені облыс тұрғындарының арасында көп жыл бойы облысты қайтару тақырыбы көп талқыланды. Жаңа аймақтардың қалыптасуы аймақтардың дамуына үлкен серпіліс беретінін айту керек. Бұл шешім жаңа инвестицияларды тартады, жаңа әлеуметтік мүмкіндіктер туғызады деп ойлаймын. Ал жаңа бағыттардың негізінде тұтас кластерлерді құруға болады: өндірістік, білім беру, туристік және тарихи. Бұл қазіргі конфигурациядағы маңызды шарт болып табылатын аймақтардың экономикалық тартымдылығы мен бәсекеге қабілеттілігін арттырады.Джумурбаев Тимур Габдулович, «Ассамблея жастары» жастар ұйымының төрағасы