«Биыл ауыл маңындағы тағы 18 мың гектар жайылым жерлерді жергілікті халықтың пайдалануына беру жоспарланған. Қазір Ақкөл, Атбасар аудандарында 9,2 мың гектар аумақта жұмыстар жүргізіліп жатыр. Дегенмен жайылым және шабындық жер тапшылығы күн тәртібінде. Әсіресе, Зеренді, Бурабай, Целиноград, Қорғалжын, Біржансал аудандарында мал жаятын жайылым мен шабындық жердің тапшы болып жатқаны рас. Бұл аудандарда жердің тапшылығы 50 мың гектардан асып жығылады. Қазір өңірде ауыл шаруашылығымен айналысатын 7 ЖШС-ның 4,2 мың гектар жері бойынша тексеріс жүріп жатыр. Дегенмен жерді өз еркімен халықтың игілігіне беріп жатқандар да бар. Мәселен, Ақкөл ауданының Барап ауылында 432 гектар жер ерікті түрде халықтың игілігіне берілді. Ал Ерейментау, Жарқайың аудандарында жайылым жерлер басы артық жерлерді басқа ауылдарға беру арқылы жүзеге асырылып жатыр», – дейді Ақмола облысы Ауыл шаруашылығы басқармасы басшысының орынбасары Кенеш Әлімжанов.
Заң баптарына өзгеріс қажет – ауыл шаруашылығы басқармасы
Басқарма мамандары Президент жүктеген міндеттерді орындау үшін Жер кодексіндегі бірқатар баптың қарама-қайшылығы айтарлықтай ірі кедергілер келтіріп жатқанын да мәлімдеді.
«Мемлекет басшысы жүктеген міндеттерді орындау үшін заңның шикі тұстары едәуір үлкен кедергісін тигізіп тұр. Мәселен, игерілмеген жерлерді мемлекет қажеттіліктері үшін тартып алу үшін Жер кодексінің 84-бабына сәйкес аталған шаруашылық серіктестікке сол жермен бірдей жер телімі учаскесін беру қажет. Бірақ ондай басы артық жерлер мүлдем жоқ. Облыстың жерінің негізгі басым бөлігі – егін салынатын алқап. Ал ол жерлерді трансформациялау үшін аса зор қаржылық шығындарды қажет етеді. Мұндай процестерді тегін өткізуді Мәжіліс депутаттарына әрі Ауыл шаруашылығы министрлігіне де ұсыныс енгіздік. Алайда бірнеше жыл болса да, Парламент қабырғасындағы заң жобасы ретінде бұл мәселе қарастырылмады», – дейді Ауыл шаруашылығы басқармасының қызметкері Жұмажан Бейсембаева.
Жемшөп бағасын реттеу қиын
Біз сала мамандарынан жемшөптің бағасы мен оны реттеудің жайын да білмек болдық. Алайда басқарма мамандары шөп шабу науқаны әлі басталмағандықтан, бұл мәселе көтерілмегенін мәлімдеді.
«Шөп шабу науқаны әзірге бастала қойған жоқ. Дегенмен облыстағы ірі шаруашылықтармен жемшөп дайындау бойынша 422 меморандум жасалды. Мұнымен қоса, орман шөптерін халықтың шауып алуы үшін орман шаруашылықтарымен 43 гектар орманды жерлерде шөп шабуға келісім жасалды. Әрине, жайылым және шабындық жерлер мәселесі облыста күні бүгінге дейін шешімін тапқан жоқ. Сондықтан басқарма басшылары дәл қазір ауыл-аудандарды аралап, түйінді мәселелерді шешудің жолдарын қарастырып жатыр. Әзірге шөп науқаны басталмағандықтан, шөптің құны қанша болғаны белгісіз. Дегенмен шөпті арзан бағамен сатуға шаруашылықтармен келісім жасалған. Нарық болғаннан кейін жекеменшік шаруалар өз бағасымен сатып бақылаусыз да болып жатады. Әрі жанармайдың ауыл шаруашылығы техника бөлшектерінің қымбаттауы да мәселені қиындатады», – дейді Ауыл шаруашылығы басқармасының бөлім басшысы Қайрат Қошанов.
P.S. Сонымен, Президенттің жер мәселесінде тиісті органдарға шегелеп жүктеген міндеттердің жергілікті жерде орындалу барысы әлі де кемшін болып жатқаны байқалды. Бір облыстың өзінде 500 мың гектардан астам жердің жетіспейтіні – осының нақты айғағы. Сондықтан тиісті сала мамандарымен қоса Үкімет пен Парламент, Бас Прокуратура тиісті түрде комиссия құрып әрі заң баптарын жағдайға қарай өзгертпесе, түйткілді жағдайдың шешіле қалатынына күмән бар...
Ақмола облысы