Нұрсұлтан Жұмағазиев – құтқарушы, сүңгуір. Ол бес жылдан бері Атырау қалалық Төтенше жағдайлар басқармасының Жедел құтқару жасағының бас құтқарушысы болып еңбек етіп келеді.
Құтқарушы қиындыққа толы қызметі туралы айтып берді
1,000
оқылды

Нұрсұлтан өзін басқа салада елес­те­те ал­майтынын айтады. Өйтке­ні Нұрсұлтан үшін оның жұмысы – өмі­рі­нің мәні. 

«Бала кезімнен қоғамға пайдалы бо­лу­ды, адамдарға қызмет етуді армандадым. Ба­ла арман мені бүгінгі құтқарушылық жол­ға әкелді», – дейді Нұрсұлтан. 

Нұрсұлтан қазір 24 жаста. Қарапайым от­басында дүниеге келген. Үйінің кенжесі. Қазір отбасын құрып, ата-анасымен бірге тұрып жатыр. Шағын отбасында екі ұлы өсіп келеді. Мұның барлығын тәптіштеп айтып отырғанымыз, Нұрсұлтан отбасы ту­ралы үлкен махаббатпен айтып берді. Се­бебі көп адамның өмірін құтқаруға се­беп­кер болып, жұмысын үлкен махаб­бат­пен атқаруына отбасындағы тәрбие себеп бол­ған. 

«1-сыныптан бастап, дзюдомен ай­на­лыс­тым. Сол себептен де болар, бала ке­зім­­­нен айналамдағы достарым да, ара­лас­қан ортам да спортшылар болды. Колледж бі­тіргенге дейін дзюдоны тастамадым. Дзю­додан спорт шеберіне үміткер деген ата­ғым да бар. Осылай жүргенімде қазіргі жұ­байымды кездестіріп, 19 жасымда от­ба­­сын құрдым. 

Әлі жаспыз, отбасының алдындағы жауап­кершілік те бар. Сөйтіп, сүң­­­­гуірлікті таңдадым. Кезінде Атырау қа­­ласында Батыс өңірлік аэроқұтқару жа­­сағы болды. Сол жерге барып, құт­қару­шы­лар туралы естідім. Еңбек жолымды «Аман­гелді» кооперативінде сүңгуір бо­лып бастадым. Жұмысым өзіме қатты ұнай бастады. Кейін Төтенше жағдайлар де­партаментіне келдім. 

Әрине, бастапқыда қиын болатын шы­ғар деген қорқыныш болды. Себебі Жайық­тың асты бұлыңғыр болатын. Бір­ақ күн­делікті жаттығу әрі тәжірибенің арқа­сын­да жұмысыма үйреніп кеттім», – дейді Нұрсұлтан.

Көп сөзге жоқ болса да, биязылығымен өзі­не баурап алатын кейіпкеріміз жұмыс­тағы әр күні тосын оқиғаға толы екенін айт­ты. Біз Нұрсұлтаннан есінде қалған ерек­ше бір оқиғамен бөлісуін сұрадық. 

«2021 жыл болатын. Қателеспесем, жел­тоқсан айы болуы керек. Сағат таңғы он шамасында диспетчер бір әйел адам­ның көпірден секіргенін хабарлады. Әйел адам Атырау қаласының «Тұрғындар» қа­­лашығында орналасқан жаяу жүргін­ші­лер көпірінен секіріп кеткен. Хабар түс­кен­нен кейін 1-1,5 минут ішінде дереу жи­­­на­лып, оқиға орнына бардық. Біз бар­ған кезде полиция қызметкерлері де келіп жа­тыр екен. Дереу суға түсіп, әйел адамды құт­қарып қалдық. Біз судан алып шыққан уа­қытта әйел адам ес-түссіз жатты. Оған де­реу алғашқы көмек көрсеттік. Жағаға шы­ғарып, жедел жәрдем шақырып, өмі­рін аман алып қалдық. Кейін білгеніміз­дей, әйел адамның аяғы ауыр болған. Жә­не ол кісіде бәрі жақсы екенін естідік. Ішін­дегі шарананың өміріне де қауіп төн­беген екен. Осы бір керемет жаңалық кә­дім­­гідей қуантып тастады», – деді Нұрсұл­тан. 

Бір емес, екі адамның өмірін сақтап қал­­ғаны үшін сүңгуір-құтқарушы Нұр­сұл­тан Жұмағазиев пен жедел кезекші Аслан­бек Құмаров екеуіне Президент бұйрығы­мен «Ерлігі үшін» медалі берілген. 

«Құтқарушылық жұмысты бастаған ал­ғашқы уақытта ата-анам алаңдап, жа­нын шүберекке түйіп отыратын. Бірақ біз­дің жұмысымызда күн сайын тәжірибе жинақтау өте маңызды. Кейде суға кеткен адамдарды тереңнен іздеп жатамыз. Мұн­дайда өзен-көлдің астына жиналған түрлі қал­дық та кедергі болады. Оның барлы­ғы­на ептілік керек. Күнделікті жұмыс оның бәріне үйретеді», – дейді Нұрсұлтан.

Өкінішке қарай, суға кеткен адам­ның бәрін бірдей құтқарып қал­ған бақытты оқиғалар жиі бола бермейді. Ащы да болса шындық, көп жағдайда құт­қарушылар суға батып кеткен мар­құм­ның денесін іздеуге көп уақыт жоғалтып жата­ды.

«Егер суға батқан адамның денесін ал­ғашқы сағаттарда таба алмасақ, мәйіт араға 3-4 күн салып, су бетіне қалқып шы­ғып жатады. Күн суық мезгілде дене­нің су бетіне шығуына, тіпті апталар мен ай­лар кетуі мүмкін», – дейді Нұрсұлтан. 

Осыдан 10 жыл бұрын Жылыой ауда­нын­да қайғылы оқиға болды. Қараша айын­да Құлсары маңындағы Қамыскөл кө­лінде қайықпен балық аулауға шыққан әке­сі мен баласы суға батып кетті. Олар­дың денесі төрт ай бойы табылмады. Мар­­­­құмдардың денесі мұз ерігеннен кейін ғана табылды. 

«Судың ластануы салдарынан су ас­тында көру деңгейі нөлге тең. Су түбінде көп­теген темір, бетон плиталары, балық ау­лауға арналған ау сияқты қауіпті қал­дық­тар жатады. Осындай жағдайда денені табу үшін сүңгуірлер судың түбін қолымен «ар­шығандай» қарап шығады. Мұның бәрі ұзақ уақытты қажет етеді», – дейді Нұр­сұлтан. 

Біз Нұрсұлтаннан құтқару жұмысына бара жатқан кезде қандай ойда болатынын сұрадық.

«Хабар алған уақытта «адам өмірін құт­­қарып қалсақ екен» деген ой болады. Және берілген ақпаратты сараптап, адам­ды қандай тактикамен құтқара ала­ты­ным­ды ойлап, іштей жоспар құра бастаймын. Ал суға түсіп жатқан кезде отбасыммен аман-есен қауышсам екен деген ниет бо­ла­ды», – дейді Нұрсұлтан.

Кейіпкеріміздің айтуынша, құтқару­шы болу үшін тез шешім қабылдай ала­тын, өз ісіне жауап бере алатын адам болу маңыз­­­ды. Себебі сүңгуір болу ептілікті, үл­кен жауапкершілікті қажет етеді. 

«Сүңгуірдің жұмысы уақытты, мезгілді таң­дамайды. Таңертең немесе кеш, қыс не­месе жаз деген анықтамалар біз үшін жоқ. Қай уақытта суға түсу керек болса, сол уақытта суға түсеміз. Біздің жұмыс уа­қытымыз сағатпен өлшенбейді. Және су қа­телікті кешірмейді. Сондықтан сүң­гуір­ге ең керегі – стратегия», – дейді Нұрсұлтан. 

Құтқарушы-сүңгуірдің айтуынша, фи­зикалық дене дайындығы және пси­хо­логиялық тұрғыда мықтылық, стресске тө­зімділік қасиеттердің болуы да шешуші рөл атқарады. Себебі сүңгуірлер көп жағ­дайда өз өмірін қауіпке тігіп жатады. 

Жоғарыда біз Нұрсұлтанның ал­тын асықтай екі ұлы өсіп келе жат­қанын айттық. Үлкен ұлы Темірлан 5 жас­та, кенжесі Юсуф 2 жаста. Нұрсұлтан­нан біз балалары әке жолын қуғысы келсе, не айтатынын сұрадық. 

«Өзім құтқару саласында жүргеннен кейін бұл жұмыстың оңай емес екенін бі­­лемін. Біздің әр күніміз сынақтан тұра­ды. Бірақ балаларымның бұл салаға кел­ге­нін қаламас едім. Ал егер олардың жүрек қа­лауы осы сала болса, онда қолдауға дайын­мын. Білгенімді үйретіп, тәжіри­бем­мен бөлісемін», – деді Нұрсұлтан. 

Баян ЖАНҰЗАҚОВА