Еліміздің барлық өңірлерінде Ұлттық спорт Қауымдастығы мен оған қарасты 9 федерация ұлттық спорт түрлерінен жарыстарды жүйелі өткізуде. Күні кеше «Қазмедиа орталығы» Орталық коммуникациялар қызметінің мәжіліс залында аталған қауымдастықтың президенті Исламбек Салжанов БАҚ басшылары және журналистермен кездесу өткізді.
Шараны Бас редакторлар клубы президенті Бибігүл Жексенбай жүргізді. Алдымен қауымдастықтың біржылдық жұмыс нәтижесі сөз болды. Исламбек Салжанов сөзді қауымдастықты алты федерациямен қабылдап алғанын, жыл ішінде тағы үш федерациямен толыққанын және бір жыл ішінде Ұлттық спорт қауымдастығының құрамына енген 9 федерацияның жетеуінің президенті жаңадан сайланғанынан бастады. Ұлттық спортты насихаттау мен дамытудағы жұмыстар қолға алынып, қарқын алған. Оған себеп федерациялардың жаңа басшылары түрлі саладағы бизнес өкілдері екен. Бұл төңірегінде Ұлттық спорт қауымдастығының президенті Исламбек Салжанов түсінік беріп өтті.
«Сайланған федерация президенттері – тәуелсіздік жылдары белгілі бір жетістікке жеткен, өздерін ұлт жанашыры ретінде көрсеткен азаматтар. Олар білімі, тәжірибесін және маңдай терімен тапқан қаражатын ұлттық спортымыздың дамуына салып отыр. Мәселен, «Бәйге» федерациясының басшысы жыл басынан бері 40 ірі бәйге ұйымдастырып, соның бәріне өзі ұшып барып, бастан-аяқ қатысты. Әр кәсіпкердің уақыты – ақша, мен оны жақсы білемін. Соған қарамастан, қоғамдық жұмыс деп салғырт қарамай, ұлт ісін жоғары қоятын жігіттерді қатарымызға тарта алғаныма қуанамын», – деді ол.
Сондай-ақ Исламбек Салжанов қауымдастықтың құрамындағы әр федерацияның жеткен жетістіктерін атап өтті. Соңғы бір жыл ішінде 9 федерация спортшылары 12 халықаралық жарыста 39 алтын, 27 күміс, 29 қола медаль жеңіп алған.
«Аударыспақ» федерациясы халықаралық съезд өткізіп, дүниежүзілік федерация құрды. Штаб-пәтері Алматы қаласы деп бекітіліп, оның президенті болып ҚР федерациясының президенті Марат Жұман сайланды. Ал «Тоғызқұмалақ» федерациясының ұйымдастыруымен 9 қыркүйекте Алматы қаласында бір мезгілде өтетін ойынға 3 000-ға жуық тоғызқұмалақшының қатысуы жоспарланған. Бұл жобаны КИНЭС рекордтар кітабына енгізу көзделіп отыр.
Жетістіктермен қатар, қауымдастық жетекшісі ұлттық спортты дамытуға кедергі болып тұрған мәселелерге де тоқталды. Олардың ішінде елімізде ұлттық спорт түрлерінен мамандар даярлайтын арнайы бірде-бір орталықтың жоқтығы, ұлттық спорт инфрақұрылымының жағдайының мүшкіл хәлі, ат индустриясы қолға алынбай жатқаны секілді проблемалар бар. Осы олқылықтарды жою үшін Парламент депутаттарымен бірге «Спорттық бағыттағы қазақ жылқы тұқымын сақтау және көбейту туралы» заңнамалық актіге өзгерістер мен толықтырулар енгізуге ұсыныс берілді. Сонымен қатар ұлттық спорт мамандарын дайындау үшін жоғары оқу орындарымен жұмыс жүргізілуде.
«Қазақстанда қазір ұлттық спорт мамандарын даярлайтын оқу орны тұрмақ, бір де бір мамандық жоқ. Ал спорт мектептерінде дене шынықтыру пәнінің мұғалімдері жұмыс істеп жүр. Одан қалды инфрақұрылым да нашар. Сала мамандарының сөзінше, біздің елдегі 40 шақты атшабардың ешқайсысы халықаралық талаптарға сай келмейді. Алайда шағын ғана Францияда заманауи 250 ипподром бар екен. Жабық манеждердің қажеттігі де біраздан бері айтылып жүр. Себебі қауымдастыққа қарасты 9 ойынның алтауы атпен тікелей байланыс-ты», – деді Исламбек Салжанов.
Бұдан бөлек, баяндамашы ұлттық спортқа ел қазынасынан арнайы қаржы бөлінбейтінін, бәйге мен көкпардың басы-қасында жүргендер жарыс өткізу үшін демеуші іздеуге мәжбүр екенін атап өтті. Міне, осының барлығынан көңілі қалған кей шабандоздар амалсыздан сырт елге кететінін қосып өтті. Солардың бір мысалы ретінде соңғы жылдары әлемге танылған жерлесіміз Бауыржан Мырзабаевты тілге тиек етті.
«Өз күшімен Чехияға барып, ат қорада аттармен бірге өмір сүреді. Пәтер жалдайтын жағдайы болмайды. Сол жақта тұрады. Сосын жолын тауып шағын бәйгелерге қатысады. Соның барлығын жеңіп шығады. Сосын көзге түскеннен кейін Чехияның 3 дүркін чемпионы болады. Бойындағы қасиетін байқаған немістер Германияға шақырады. Германияда қазақтың баласы 111 бәйгені ұтып, абсолютты рекорд орнатады», – деді ол.
Ол 2024 жылы Қазақстанда өткізілетін V Дүниежүзілік Көшпенділер ойындарына да тоқталды.
«Көшпелі дала салтын ұлықтаған ел ретінде біз дүбірлі жарысты жоғары деңгейде өткізуіміз керек. Бұл мәселе Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тікелей бақылауында. Көшпенділер ойындары жылдан-жылға қанатын кеңге жайып дамуда. Мәселен, 2014 жылы бұл жарысқа 19 мемлекеттен 583 спортшы қатысты. 2022 жылы Түркияда өткен ойындарға 102 мемлекеттен 3000 спортшы қатысты. Ал келесі жылы елімізде өтетін шараға әлемнің 100-ден аса елінен 3000-нан аса спортшы, 15 мыңға жуық шетелдік турист келеді деп жоспарлануда», – деді Исламбек Салжанов.
Сөз соңында Ұлттық спорт қауымдастығының президенті Исламбек Салжанов ұлттық спорт түрлерінің насихатын күшейту үшін, осы саладағы журналистер, БАҚ өкілдері және авторларды кәсіби тұрғыдан бағалап, ең үздіктерін анықтау мақсатында тұңғыш рет 1 қыркүйектен бастап ALAMAN медиа байқауын өткізетінін жариялады. Байқау келесі жылдың 1 наурызына дейін 6 ай бойы өткізіледі. Оған отандық журналистер, авторлар және шетелдік Бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері 7 номинация бойынша қатыса алады. Сайыстың жүлде қоры да қомақты. Әр аталымнан үздік шыққандар 1 млн теңге қаржылай сыйлыққа ие болады.
Жиынға қатысушылар ұлттық спорт төңірегінде өз ойларымен бөлісіп, ұсыныстарын жеткізді.
Наурызбек САРША