CNBC телеарнасының хабарлауынша, қауіпті мәлімдеме Вашингтондағы Қытай елшілігінен тараған. Aikyn.kz шығыстағы көршінің батылдығының саяси-экономикалық астарын талдайды.
Қытай саясаткерлері соғыстың барлық түріне дайын екендерін, соңына дейін айқасатындарын жариялады. Фото CNBC телеарнасынан алынды. Авторлығы: Getty Images / Greg Baker
Қытайдың АҚШ-тағы елшілігі сәрсенбі күні (5 наурыз) X әлеуметтік желісінде АҚШ-тың экономикалық және саяси қысымына қарсы тұруға дайын екенін, «тарифтік соғыс, сауда соғысы немесе кез келген басқа соғыста» Қытай АҚШ-пен соңына дейін күресуге дайын екенін мәлімдеді.
«Егер АҚШ соғысқысы келсе – мейлі ол тарифтік соғыс, сауда соғысы немесе кез келген басқа соғыс болсын – біз соңына дейін шайқасуға дайынбыз», – делінген Елшілік таратқан мәлімдемеде.
Мәлімдеме Қытайдың АҚШ-қа қарсы агрессивті ұстанымының күшейіп, екі ел арасындағы тарифтік текетірес ушыққан кезде жасалды. Бұндай ескертулер Қытай жағы АҚШ-тың қытайлық импортқа салынған қосымша 10%-дық тарифтері күшіне енгеннен кейін жасалды. Трамп әкімшілігі енгізген тарифтер бір ай ішінде 20%-ға өскен.
Қытайдың Сыртқы істер министрлігі АҚШ-тың тарифтерді фентанилмен күрес желеуімен енгізуін «жалған сылтау» деп атады.
«Егер АҚШ басқа да жоспарлар ойластырса және Қытайдың мүддесіне зиян келтіруді көздесе, біз соңына дейін күресеміз. Біз АҚШ-ты үстемдік саясатынан бас тартуға және диалог пен ынтымақтастықтың дұрыс жолына оралуға шақырамыз», – деп мәлімдеді Қытайдың СІМ өкілі.
Бүкілқытайлық Халық өкілдерінің жиналысының өкілі Лу Циньцзянь: «Бейжің ешқандай қысым мен қауіп-қатерді қабылдамайды». Фото tvzvezda.ru сайтынан алынды
Қытай жағы АҚШ-тың тарифтеріне қарсы жауап ретінде 10 наурыздан бастап кейбір америкалық тауарларға қосымша 15%-дық салық енгізетінін және АҚШ-тың кейбір кәсіпорындарына жаңа экспорттық шектеулер қоятынын жариялады. Қытайдың бұндай қатаң риторикасына АҚШ қорғаныс министрі Питер Хегсет былай деп жауап берді:
«АҚШ Қытаймен қақтығысты қаламайды, бірақ біз оған дайынбыз. Біз қауіпті әлемде өмір сүріп жатырмыз, онда қуатты әрі өсіп келе жатқан елдер мүлдем басқа идеологияны ұстанады. Біз Қытаймен немесе басқа елдермен соғысты болдырмау үшін өзіміз күшті болуымыз керек».
Сарапшылардың айтуынша, Қытай АҚШ-қа қарсы тарифтік шараларды ауыл шаруашылық өнімдерінен бастады. Американың Қытайға экспортының ең ірі бөлігі саналатын ауыл шаруашылық өнімдеріне Бейжің 10%-дық жаңа салық енгізді. Бұл тізімнің басында соя бұршағы тұр. Бұрынғы сауда соғыстары кезінде Қытай америкалық сояның орнына сояны Бразилия мен Аргентинадан сатып ала бастаған. Бұл АҚШ фермерлерінің наразылығын тудырып, Трампқа саяси қысым күшеюі мүмкін.
АҚШ тарифтерінің Қытай экономикасына кері әсерін азайту үшін Бейжің қаржы және фискалдық ынталандыру шараларын қолдануды бастады.
Президент Трамп Қытайға қарсы екі кезеңдік тарифтік санкцияларды фентанил саудасына байланысты енгізді. Фентанил – аса қауіпті есірткі, оның негізгі прекурсорлары Қытай мен Мексикада өндіріледі. АҚШ-та жыл сайын ондаған мың адам фентанилдің артық дозасынан көз жұмады.
Қытай болса АҚШ-тың бұл айыптауларын негізсіз деп санап, тарифтердің шынайы себебі басқа екенін айтуда. Ақпан айында АҚШ-тың алғашқы тарифтік санкцияларына жауап ретінде Қытай кейбір америкалық энергетикалық шикізаттарға тарифтерді арттырды. Екі америкалық компанияны «сенімсіз ұйымдар» тізіміне енгізді, бұл олардың Қытайдағы бизнесіне шектеу қойды.
Президент Трамптың жаңа саясаты АҚШ-тың басқа елдермен қарым-қатынастарын өзгертуде. Фото dzen.ru сайтынан алынды. Авторлығы: regnum.ru
Сейсенбі күні (4 наурыз) Бүкілқытайлық Халық өкілдерінің жиналысының үшінші сессиясының өкілі Лу Циньцзянь мәлімдеме жасап:
«Қытай мен АҚШ арасындағы қатынастар әрқашан келіспеушіліктермен қатар жүреді. Бірақ Бейжің ешқандай қысым мен қауіп-қатерді қабылдамайды», – деді.
Сол күні Бейжіңде Қытайдың жыл сайынғы ең ірі саяси жиыны басталды. Онда үкімет 2025 жылға арналған негізгі экономикалық мақсаттарды белгілеп, жылдық даму жоспарын ұсынды. Қытай парламентінің сессиясы 11 наурызда аяқталады.
Teneo талдау орталығының басқарушы директоры Габриэль Вильдау ескерткендей, АҚШ пен Қытай тарифтік келіссөздер жүргізіп, кейбір салықтар алынып тасталуы мүмкін. Алайда екі ірі экономиканың кең ауқымды және ұзақ мерзімді бөліну қаупі артып келе жатқаны да анық байқалуда.
Сәрсенбі күні (5 наурыз) Қытай үкіметінің есебінде «ұлттық қауіпсіздікті қорғау үшін» қорғанысқа жұмсалатын шығындардың 7,2%-ға артатыны жарияланды. Бұл жағдай да әлем саясатында алаңдаушылық туғызып, экономикаға және геосаясатқа ұзақ мерзімді әсер етуі мүмкін.
Сараптама, зерттеу мақала, күнделікті өзекті ақпаратты «Айқынның» TELEGRAM арнасынан табасыз.