Алматы облысынан кейін Серік Әбікенұлы Жамбыл облысын басқарды. Одан кейін Алматы облысына қайта әкім болды. Әкім Үмбетов халқына жақын болды. Бағына орай Серік Үмбетовтің ат жалын тартып мінген жылдары Қазақстан тәуелсіздігіне тұспа-тұс келді. Қиынымен қызығы мол жылдар еді. Ең алдымен бодандықтан еңсесі түсіп шыққан елдің рухын көтеру керек болды. Ұлтты ояту үшін оның тарихи жадын тірілтіп, санасын сілку керек болды. Тірлік жасаймын дегендерге тәуелсіздік сондай мүмкіндіктер берді. Ұлттық тәрбие саласында аттары ұмытылуға айналған ұлы бабалар аруағын жаңғырту керек болды. Үмбетов сөйтті. Шаруашылықпен қатар, ұлтты ояту, ұйыстыру, аруақтарға ас беру, ескерткіштер орнату шараларын қатар жүргізді. Қарасай, Наурызбай, Саурық, Сұраншы тәрізді аруақтар ұрпағымен қайта қауышты. Ұлықталған аруақтар да қарап қалмады. Ұрпағын қолдады. Халық бойында бұққан даңғайыр қуатқа дем берді. Жігеріне жігер қосты. Өлгені тіріліп, өшкенін жанған жұрт Тәуелсіздікке тәу етті. Осы өлке үшін от кешкен батыр, би, ақын ескерткіштері бірінен кейін бірі бой көтерді. Үмбетов тұсында Таразда талтайып тұрған қызыл көсем Ленин тұғырынан түсті. Оның орнында Бәйдібек баба бой көтерді. Осылайша, Алматы, Жамбыл облыстарында ол әкім болған жылдары елудей ескерткіш бой көтерді. Елу рет ел еңсесі де көтерілді. Бүгінде, сол ескерткіштер алдына гүл шоқтарын қойып жатқан жастарды көреміз. Ұрпақ өзгенің емес өз тарихына тағзым ете бастағанын көреміз. Бұл Үмбетов бастаған ұлтжанды азаматтардың табан ет, маңдай терінің жемісі еді. Дәл солай. Үмбетов бастаған азаматтардың көксегені осы еді. Жас буынды туған топырағына тәу еттіру еді. Туған топырағына тәу еткен ұрпақ ертең өз жоғын өзі жоқтамақ. Ел мен жерін қорғамақ, қасық қаны қалғанша. Дәл солай. Әлдеқандай күн туса, осы жастар жұдырықтай жұмылмақ. Шілдің қиындай шашырамақ емес. Бір болмақ, берік болмақ, өйткені олар тамырын туған топыраққа байлады. Ұлттық тәрбие – осы. Өзгеге табынбай, өзіңде барды бағалау. Бұл тәрбие сәл нәрседен басталады. Мысалы, дастарқан. Үмбетов үлгісі дастарқаннан басталады. Дастарқанның қазақы болуы, арамнан аулақ болуы шарт. Сонда ұрпағың да арамнан аулақ болмақ. Әкесі Әбікен, анасы Көкеннен қалған аманат. Сол аманатқа Серік бала жастан адал болды. Татып алмады. Бір күні бала жігіт Серіктің қолына, құрдастары қау-қаулап отырып, шарап толы бокалды ұстаттты. Енді не істейді? Бұл қатты қиналды. Қиналғанда, қысқан шеңгеліндегі сыра толы бокал шарт сынғаны! Құрдастарының көздері атыздай. Содан кейін олар Серікті «іш!» деп қинамайтын болды. Талай көрдік, Үмбетов отырған жерде дастарқанға арақ жоламайды. Оның орнында қымыз, шұбат тұрады. Серік бұл тағамдардың пайдасы жөнінде дәріс оқып жұрттың басын қатырмайды. Бұл дәстүрлі тағамдардың бүгінде сырты жылтыр шетелдік сусындардан мың артық екенін өмірдің өзі дәлелдеп отыр. Шетел асып келіп жатқан сусындардың сұмдығын ғалымдар ашып жатыр. Шұбат, қымыз емес, сол шетелдік тағамдарға таңсық жастар арасында бүгінде белсіздік, бедеулік белең алды. «Әрбір бесінші қазақ – белсіз» дейді мамандар. Бұл – ұлт тамырына у себілді деген сөз. Біз жар салған жарнамаларға сеніп, шетел сусынына жармасуды тоқтатпасақ, айдың-күннің аманында тұқымымыз тұздай құриды деген сөз. Міне, Үмбетов үлгісі осыны айтады. «Дені сау ұлт боламын десең, дастарқаныңды түзе!» дейді. «Өз тағамыңды өзің дайында!» дейді. «Сырттан келген арзанға сеніп, арам қатпа!!» дейді. «Өзгенің тағамын жеп өмірем қаппа!» дейді. «Аз халқыңды аман сақта!» дейді. «Ұлттық қауіпсіздіктің үлкені – осы!» дейді. «Ал арақ арандатады!» дейді. «Аздырады!» дейді. «Иманыңды тоздырады! Жібегіңді бөз қылады!» дейді. Үмбетов үлгісінің айтары – осы. Өйткені халық қашанда көз алдындағы басшыға қарайды. Әсіресе, жастар. Басшының тірлігіне қарайды. Сөзінен бұрын ісіне қарайды. Соған қарап бой түзейді немесе бой күзейді. Ел басқарудың Құдай алдында да, халық алдында да қиындығы осында. Ол Алматы облысын басқарып жүргенде бір ауылдың жастары жергілікті әкіммен тіл табыса алмады. Ауыл берекесі кетті. Әңгіме облыс орталығына жетті. Сонда облыс әкімі Үмбетов тосын шешім қабылдады. Ауыл әкімін орнынан алып, оның орнына әлгі әкімге бағынбай жүрген ауыл жастарының «атаманын» тағайындады. Сол-ақ екен ауыл тірлігі қалыпқа түсті. Серік Үмбетов Алматы облысын басқарып жүргенде әйгілі Қызылағаш оқиғасы болды. Түгел бір ауылды су басып кетті. Айдың-күннің аманында мал-мүлік, баспанасынан айырылған ауыл халқы ашу-ызасын кімнен аларын білмей у да шу болып жатыр. Үмбетов солардың ортасында жүр. Ауыл әкімін ашынған жұрт түтіп жеуге бар. Әсіресе, әкімді сынауда бір жас келіншек алдына жан салар емес. Суырылып шыға берді, сұңқылдай берді. «Өйту керек еді! Бүйту керек еді!» деп. Жұрт сол келіншектің сөзіне бас шұлғи берді. Бұрқ-сарқ қайнаған халықты сабырға шақырып отырған облыс әкімі Үмбетов шұғыл шешім қабылдады. Әлгі суырылып шығып сұңқылдай берген келіншектің өзін ауыл әкімі етіп тағайындады. Қысталаң сәтте асығыс шешім болды ма деп еді, бірақ бұның қателеспегенін өмір көрсетті. Әлгі әкім келіншек жұртты ұршықша үйіріп қираған Қызылағашты қалыпқа келтіруге халықты жұмылдыра білді. Бүгінде Мәжіліс депутаты, көрнекті мемлекет қайраткері Серік Әбікенұлы Алматы облысын жиі аралайды. Қайда барса да, халқы оны өз перзентіндей құшақ жая қарсы алады. Депутат Үмбетов халықтың мұң-мұқтажын тыңдайды. Естігендерін әкім інілерінің құлағына салады. Мәселе шешімін табады. Әр мәселенің артында адам тұр ғой! Адамның алғысы тұр. Оның бала жастан тілеген арман-тілегі де осы, адамдардан алғыс алу болды. Өмірінде содан ол алғысты көп алыпты. Үмбетовті Үмбетов еткен де сол болар, халық алғысы болар дейміз.Ол Алматы облысын басқарып жүргенде бір ауылдың жастары жергілікті әкіммен тіл табыса алмады. Ауыл берекесі кетті. Әңгіме облыс орталығына жетті. Сонда облыс әкімі Үмбетов тосын шешім қабылдады. Ауыл әкімін орнынан алып, оның орнына әлгі әкімге бағынбай жүрген ауыл жастарының «атаманын» тағайындады. Сол-ақ екен ауыл тірлігі қалыпқа түсті.
Смағұл ЕЛУБАЕВ