«Nur Otan» партиясының сайлауалды бағдарламасын жүзеге асырудың Жол картасы әзірленді. Кеше Мәжіліс Төрағасы, «Nur Otan» партиясы парламенттік фракциясының жетекшісі Нұрлан Нығматулиннің төрағалығымен фракцияның кеңейтілген отырысы өтті. Жиынға Премьер-Министр Асқар Мамин, «Nur Otan» партиясы Төрағасының Бірінші орынбасары Бауыржан Байбек және Үкімет мүшелері, депутаттар қатысты.
Бейнеконференция форматында өткен басқосуда Үкіметтің және «Nur Otan» партиясының Мәжілістегі фракциясының партияның 2025 жылға дейінгі «Өзгерістер жолы: әр азаматқа лайықты өмір!» сайлау бағдарламасын орындаудың Жол картасын іске асыру жөніндегі бірлескен жұмысы талқыланды. Басқосуда баяндама жасаған Премьер-Министр Асқар Мамин партияның сайлау бағдарламасын орындау үшін әзірленген Жол картасының 362 іс-шараны қамтитынын айтты. Бұл іс-шаралар 4 бағытта жүзеге асырылмақ. Әрі іс-шараның әрқайсысы жылдарға бөлініп, тиісті қаржысы қарастырылған. – «Nur Otan» партиясының Төрағасы, Қазақстанның Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тапсырмасы бойынша «Өзгерістер жолы: әр азаматқа лайықты өмір!» партияның сайлауалды бағдарламасын жүзеге асыру жөніндегі Жол картасы әзірленді. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев сайлауалды бағдарламаның уақытылы әрі тиімді орындалуы бойынша іс-шара қабылдауды тапсырды», – деді А.Мамин. Өз кезегінде Мәжіліс Төрағасы Нұрлан Нығматулин Елбасының 14 қаңтарда партияның сайлауалды бағдарламасын орындау жөніндегі Жол картасын әзірлеп, жария түрде қарауға қатысты тапсырмасын айта келе: «Партия Төрағасы – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев атап өткендей, бұл бағдарлама осы жылдарда жасалған реформалардың заңды жалғасы. Сонымен бірге бұл құжат – бүкіл елімізді жаңғырту және барша қазақстандықтардың өмірін жақсартудың нақты жоспары», – деді Жалпы, Жол картасы «Nur Otan» партиясының «Өзгерістер жолы: әр азаматқа лайықты өмір!» сайлауалды бағдарламасын толық әрі сапалы жүзеге асыруға мүмкіндік бермек. Үкімет барлық іс-шараның уақытылы орындалуын қамтамасыз етуі тиіс. Жол картасы аясында тұрғын үй құрылысының көлемін, оның ішінде жеңілдікті әлеуметтік тұрғын үй көлемін ұлғайту, әйелдер кәсіпкерлігін, мектепке дейінгі және орта білім беруді дамыту арқылы қазақстандық отбасыларды қолдау мен нығайту бойынша жүйелі іс-шара іске асырылады. Атап айтқанда, 5 жылда миллионға жуық отбасы баспаналы болады. Сонымен бірге халықты жұмыспен қамтуды сақтау және ұлғайту жөнінде кешенді іс-шара іске асырылады. Жыл сайын жұмыспен қамтудың белсенді формаларымен кемінде 700 мың адам қамтылатын болады. 2025 жылға қарай барлық көрсетілетін мемлекеттік қызметтер автоматтандырылып, электронды форматқа көшіріледі. Үкімет басшысының айтуынша, 2023 жылға қарай медицина қызметкерлерінің еңбекақысы 2,5 есе көбейіп, дәрігерлердің жалақысы 561 мың, орта медициналық персоналдың еңбекақысы 201 мың теңгеге жетпек. Сонымен қатар Үкімет денсаулық сақтау саласын қаржыландыруға ЖІӨ-нің 5 пайыз бөлуді көздеп отыр. Одан бөлек 2025 жылға дейін барлық өңірде 20 заманауи медициналық орталық салынады. 2022 жылы Нұр-Сұлтан мен Алматы қаласында екі ғылыми-инновациялық көпбейінді клиника іске қосылады. Жалпы, бағдарлама қоғамның барлық саласын қамтығанын ескерсек, алдағы 5 жылда еліміз экономикасы өсіп, халықтың әлеуметтік жағдайы жақсара түседі деген сөз. Көптеген мәселелер бірте-бірте шешілмек. Айталық, апатты және үш ауысымды мектептер мәселесін шешу үшін 800 мектеп салынады. Биылдың өзінде жастардың тегін білім алуы үшін 20 мың квота бөлінеді. Сөйтіп, 2025 жылға қарай бұл мөлшер 50 мыңға жеткізіледі. 2022 жылға қарай Шымкент пен Петропавлда Nazarbayev University үлгісінде 2 аймақтық жетекші жоғары оқу орны ашылмақ. Бір сөзбен айтқанда, Үкімет патия бағдарламасын толық орындауға тыңғылықты дайындалса керек. Оған Үкімет басшысының баяндамасынан кейін депутаттардың министрлерге қойған сұрақтарына жауап берілген кезде көз жеткіздік. Мәжіліс Төрағасы Нұрлан Нығматулин Ұлттық экономика министрі Әсет Ерғалиевтен Үкіметтің «Б» жоспары туралы сұрады. Ұлттық экономика министрі Әсет Ерғалиев Мәжіліс Төрағасының сауалына «Үкімет Ұлттық банк және Қаржы нарығын дамыту агенттігімен бірлесіп, әлеуметтік-экономикалық ахуал нашарлаған жағдайда бірлескен іс-қимыл жоспарын әзірледі. Бизнесті дамыту, сондай-ақ макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етуге бағытталған. Коронавирустың таралуы және мұнай бағасының тұрақсыздығы және тағы басқа да сыртқы факторлар бар» деп жауап берді. Ал Мәжіліс депутаты Қайнар Абасов Ауыл шаруашылығы министрі Сапархан Омаровқа «Nur Otan» партиясының сайлауалды бағдарламасына сәйкес 600 мың гектар жаңа суармалы жерді игеріп, оның жалпы алаңын 2,2 млн гектарға дейін жеткізу міндеті тұрғанын айтты. Осыған орай, Мәжіліс Төрағасы: – Әрине, 600 мың гектар жаңа жерді игеру ол оңай шаруа емес. Бағдарламада жазылғаннан кейін, оған жеткізуіміз керек. Меніңше, бұл Ауыл шаруашылығы министрлігінің сұрағы емес. Бұған Экология министрлігі де үлесін қосуы керек», – деді. Мәжіліс Спикері сайлауалды бағдарламада көрсетілген іс-шараларды іске асыруға қажетті қаражаттың көзделгенін атап өтіп, депутаттар сыртқы және ішкі нақты жағдайды ескере отырып, кезекті республикалық бюджет жобасын қарау кезінде халық алдындағы міндеттемені қаржыландыру үшін қажетті түзету енгізуге дайын екенін жеткізді. Жол картасы партияның нақты мақсатқа бағытталғанын жеткізген палата Спикері сайлауалды бағдарлама халықтың барлық санатын қамтығанын айта келе: «Сонымен бірге әлеуметтік қамтамасыз ету, білім, денсаулық, ауыл шаруашылығы, өнеркәсіп, шағын және орта бизнесті дамытуға жаңа қадам жасалды. Осы бағдарламада отбасын, әйел азаматтарды, жастарды қолдауға да ерекше көңіл бөлінді. Осы мақсатқа жету үшін Жол картасының әрбір тармағының орындалуын қатаң бақылау қажет. Бұл Елбасымыздың қаңтардың ортасында бізге берген тапсырмасы», – деді. Сонымен қатар Мәжіліс Төрағасы Жол картасының орындалуына мониторинг жасаудың маңызды екенін айта келе үш жақты үйлестіруші бар екенін атап өтті. «Ең алдымен үш тараптан үйлестірушілер айқындалған. Үкімет тарапынан – Премьер-Министрдің бірінші орынбасары Әлихан Смайылов, біздің фракция тарапынан – Мәжіліс Төрағасының орынбасары, фракция жетекшісінің орынбасары Павел Казанцев, орталық аппарат тарапынан – партия хатшысы Марат Сембеков. Бұған қоса, бақылау деңгейлері де нақты бөлінген. Орындалуының қазіргі мәртебесіне тұрақты бақылау болады. Яғни, әрбір кезекті жылдың басында, демек ақпанда. Сайлауалды міндеттемелердің орындалуы бойынша өткен жылдың қорытындысы шығарылып отырады. Әр жылдың ақпанында, статистиканы алғаннан кейін оны фракция жиынында қарап, өткен жылдағы сайлауалды бағдарламаның орындалуын талқылаймыз. Партиямыздың Көшбасшысына, жалпы Қазақстан халқына қандай нәтижелерге қол жеткізілгені, қандай тәуекелдер туындағаны жайында есеп береміз», – деді Нұрлан Нығматулин. Бұл ретте Жол картасының барлық бағыты Мәжілістің комитеттері арасында бөлінгенін атап өту керек. Ал Жол картасының нақты тармақтарына бақылауды күшейту үшін «Nur Otan» фракциясының депутаттары бекітілді. Атап айтқанда, жауапты болып Мәжілістің комитет төрағалары Қ.Мусин, Ж.Нұрманбетова, М.Құсаинов, А.Құспан, А.Рау, ал басқа саяси партиялардың төрағалары бар екі комитетте бұл жұмысты комитеттердің хатшылары-фракция мүшелері үйлестіретін болады. Олар – А.Қожахметов және Б.Оспанов. Сонымен қатар депутаттар бағдарлама тармақтарының орындалуы туралы ақпарат беруге дербес жауапты мемлекеттік органдардан да анықтауды ұсынды. Кем дегенде, бұл вице-министр деңгейінде болуы керек. Жиынды қорытындылаған Мәжіліс Төрағасы: «Бұл Жол картасы – әрбір облысты, әрбір ауданды, әрбір ауылды және барлық халықты қамтиды. Алға қойған міндеттерді, ашық, сапалы, тиімді орындауға кең жол ашады. Себебі онда партиямыздың Төрағасы – Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың тапсырмасына сәйкес, барлық сала бойынша, әсіресе әлеуметтік сұрақтарды шешудің нақты іс-шаралары көрсетілді», – деді.
Расул ЖҰМАЛЫ,
саясаттанушы:
– Соңғы кезге дейін посткеңестік кеңістікте саясаткерлер мен партиялардың сайлауалды уәделеріне деген күдік басым болып келді. Бұл олқылықтың себебі бөлек әңгіме. Қалай болғанда да, таяуда бізде өткен сайлаудан соң билеуші партия ұсынған бағдарлама нақты істерге ұласып отырғаны қуантарлық жағдай. Соның бір көрінісі – арнайы Жол картасының қабылдануы. Оған сәйкес, алдағы 5 жылда 1 миллионға жуық отбасы тұрғын үймен қамтылмақ. Оның үштен бірі әлеуметтік жеңілдікпен беріледі. Халыққа арналған түрлі әлеуметтік төлемдердің индексациясына (құнын сақтауға) зор қаржы – 3 триллион теңге қарастырылған. Ел бойынша 800 жаңа мектеп салынып, үш ауысымда білім беру сынды ескі келеңсіздік мүлде жойылар түрі бар. Мұғалімдер мен дәрігерлердің жалақысы, студенттердің стипендиясы бұрынғыдай 10-20 пайызға емес, бірден 2-2,5 есе өседі. Елге қажет мамандықтар бойынша жастар үшін колледжде оқу тегін болмақ. Осындай нақты, ал ең бастысы көзбен көріп, қолмен ұстауға болатын іс-шаралардың ұзын саны – 362. Үлкен саясаттың беті бері қарап, ел игілігі жолындағы ісіне тек – сәттілік.
Қазыбек МАЙГЕЛДИНОВ,
саясаттанушы:
– Үкімет басшысының «Nur Otan» партиясы фракциясының жиынындағы баяндамасына толық тоқталмай-ақ қояйын. Тек екі мәселені ғана айтқым келеді. Олар – балалар мен жастар. Еліміздегі апатты және үш ауысымды мектептердің мәселесін шешу үшін 800 мектеп салынады. Соның ішінде биыл 200 мектеп пайдалануға беріледі. Іс жүзінде осы мәселені шешу ұлттық қауіпсіздік тұрғысынан қарастырсақ, стратегиялық маңызды мәселе саналады. Мектептерде балаларды үш ауысымда оқыту мұғалімдер мен балаларға, ата-аналарға қолайсыздық туғызып отыр. Бұл өз кезегінде балалардың моральдық-психологиялық жағдайына әсер етіп, оқу үлгерімін төмендетеді. Сөйтіп, қоғамның толыққанды мүшесінің қалыптасуына кедергі жасайды. Екіншіден, апатты мектептер тура мағынасында айтқанда, балалардың өмірі мен денсаулығына қауіпті. Сондықтан олардың білім алуына қолайлы жағдай жасау арқылы ғана біз білім сапасы туралы сөз қозғай аламыз.
А.СҰЛТАН