Қазақстан – Қытай: Стратегиялық серіктес

– Әлем жұртшылығы қарама-қайшы геосаяси тұжырымдардан шаршағаны анық. Барған сайын геоэкономика мен бірлесе дамудың маңызы артып келеді. «Бір белдеу, бір жол» – экономикалық ынты­мақтастық үшін ашылатын жаңа мүмкін­діктерден де ауқымды әрі маңызды жоба. Бұл – әлемдегі 120-дан астам мем­лекеттің қауіпсіздікті қамтамасыз етуге, кеңінен сауда-саттық жасауға және өсіп-өркендеуге деген тарихи сұранысынан туындаған бастама, – деді Қазақстанның Тұңғыш Президенті. Елбасы саяси қарама-қайшылыққа, санкциялар мен сауда теке-тіресіне қара­мастан, осы бастама аясындағы сауда көлемі артып, бүгінде 5 триллион доллар құрап отырғанын атап өтті. Н.Назарбаев «Бір белдеу, бір жол» бастамасы жаһан­данудың жаңа үлгісін ұсынғанын айтты. – Тарихи кезең әлемдік ықпалдастық орталығын қайтадан Шығысқа қайтаруда. Біз бүгін Азияның, шын мәнінде, ХХІ ға­сыр өңіріне айналғанын көріп отырмыз. Әлемдік ішкі жалпы өнімнің 28 пайызы осында шоғырланған және бұл көрсеткіш арта береді. Қазірдің өзінде шығыстандыру үрдісі ықпалдасудың жаңа бағыттарын ұсынуда, – деді Қазақстанның Тұңғыш Президенті. Елбасы, сондай-ақ Жібек жолының Экономикалық белдеуі жобасы мен Еуразия экономикалық одағын ұштас­тырудың әлеуеті зор екенін айта келіп, Қытай Халық Республикасының төрағасы Си Цзиньпиннің «Бір белдеу, бір жол» арқылы тағдыры ортақ адамзат қоғамдас­тығын бірлесе құруға шақырып отырғанын атап өтті. Н.Назарбаев «Бір белдеу, бір жол» екінші халықаралық ынтымақтастық форумының сессиясында сөйлеген сөзінде қазіргі заманғы жаһандық сын-қатерлерге төтеп берудің жолдары туралы айтты. Сондай-ақ киберқауіпсіздік пен қолда­ныстағы ком­муникацияның қауіпсіздігін қамтамасыз етудің өзектілігін және өңір­ара­лық дең­гейдегі бәсекенің арта түскенін атап өтті. – Дамуды және қауіпсіздікті қамта­масыз ететін жаһандық институттардың тиімділігіне қатысты сұрақтар туындауда. Экономика саласында «сауда текетіресі мен санкциялық соғыстар» пайда болды. Бүкіл әлем бойынша порттар мен әуежай­лардың терминалдары арқылы жөнелті­летін жүктер кідіре бастады. Түптеп кел­генде, бұл әлем экономикасының даму қарқынын бәсеңдетіп, халықтың, әсіресе, дамушы елдер тұрғындарының жағдайын нашарлатады, – дей келе, Н. Назарбаев әлемдік қоғамдастықты адамзаттың жаһан­дық проблемаларын шешу үшін жұмылуға шақырды. – Алып құрлығымыздың дәл ортасында орналасқан Қазақстан Еуразияда тығыз серіктестік орнатуды әрдайым қолдайды. Біздің сыртқы саяси доктринамыз көп­жақты ынтымақтастықты және бірлесе дамуды, сенім мен қауіпсіздікті нығайтуды көздейді. Біз бүкіл әлемге халықаралық күн тәртібіндегі ең күрделі мәселелерді тал­қылау бойынша да үлгі көрсете алдық, – деді Елбасы. Бұдан бөлек Қазақстанның Тұңғыш Президенті еліміздің ядролық қару­сыздану және жаппай қырып-жоятын қарудың таралуын болдырмау ісіндегі жетістіктеріне тоқталды. Соңында Ел­басы аталған үш диалогтың басталуы форумға қатысу­шылардың барлығының мүдделеріне сай келетінін атап өтіп, біріккен Еуразияның жарқын болашағы үшін өзара байланыс орнатудың қажет­тілігі туралы айтты. Қытайға сапарында Тұңғыш Президент Н.Назарбаев Қытай Халық Республи­касының төрағасы Си Цзиньпинмен кездесіп, экономиканың түрлі секторын­дағы қатынастардың жоғары қарқынмен дамып келе жатқанын атап өтті. – Қытай мемлекеті – Қазақстан үшін көршілес ел және экономикалық серіктес қана емес, сонымен бірге сенім артып, тірек санайтын біздің жақын досымыз, – деді Н.Назарбаев. Өз кезегінде ҚХР Төрағасы Қазақстан­ның Тұңғыш Президентін тату көршілік қарым-қатынасты ілгерілетуге және жан-жақты стратегиялық серіктестікті дамытуға қосқан зор үлесі үшін «Достық» орденімен ресми марапаттады. Қытай Халық Республикасының төра­ғасы Си Цзиньпин Тұңғыш Президенттің екіжақты қатынастарды нығайтуға қосқан үлесіне тоқталып, Ел­басының халықаралық ынтымақтастықты дамыту ісіне сіңірген еңбегін ерекше атап өтті. – Бүгін біз Қытай халқының нағыз досы – Қазақстанның Тұңғыш Президенті Н.Назарбаевқа Қытай Халық Республи­касының жоғары сыртқы марапаты – «Достық» орденін ресми табыс ету рәсі­мін өткізіп отырмыз. Президент Н.Назарбаевтың бүкіл әлемде зор беделі бар. Ол Қазақстан мен Қытай арасындағы жан-жақты стратегиялық серіктестіктің негізін қалап, осы қаты­настарды әрдайым дамы­тып келеді. Қазақстан Шанхай ынтымақ­тастық ұйы­мын құрып, Азиядағы өзара ықпал­дастық және сенім шаралары жөніндегі кеңеске бастамашы болды. Қазақстанның Тұңғыш Президенті өзінің саяси көре­гендігінің арқасында осы ұйым­дарды дамытып, өңірлік және жаһан­дық деңгейде бейбітшілік пен тұрақ­ты­лықты қолдауға зор үлес қосып келеді, – деді Си Цзиньпин. Елбасы Н.Назарбаев Қытай Халық Республикасына сапары барысында «Синьхуа» ақпарат агенттігі, «CCTV» теле­арнасы, «Жэньмин Жибао» газеті, Қытай­дың орталық радиосы, China News Service ақпарат агенттігі, «Хуанцю шибао» басылы­мы сияқты Қытайдың ресми БАҚ өкілдеріне сұхбат беріп, «Бір белдеу, бір жол» бастама­сын одан ары жүзеге асыру перспектива­ларына қатысты сұрақтарға жауап берді. «Нұрлы жер» және «Жібек жолының Экономикалық белдеуі» бағдар­ламаларын ұштастыру нәтижелері туралы әңгімеледі. Сондай-ақ Елбасы белгілі актер Джеки Чанмен кездесіп, оның әлемдік кине­мато­графиядағы маңызды рөлін жоғары бағалады. – Өзіңіздей танымал тұлғамен жүздес­кеніме қуаныштымын. Сізді бүкіл әлем біледі, – деді Елбасы. Қытай актері алдағы шығармашылық жоспары және киноиндустрия саласындағы бірлескен жобаларды жүзеге асыру жол­дары туралы ой бөлісті.