Биыл – ақын, мемлекет қайраткері Сәкен Сейфуллиннің туғанына 130 жыл. Осыған орай оқырмандарға бір дүние ұсынсақ деп жүргенімізге көп болды.
Байқағанымыз, Анталия көне мен жаңаны, ескі мен заманауиді сәтті ұштастыра білген екен. Сан ғасырлық тарихы бар тастардың жанында коммерциялық нысандар өзара үйлесімді.
Көшеней жыраудың дауысын естігенде бүгінде «рух» деп жүргеннің не нәрсе екенін еміс-еміс шырамыта бастағандай боласыз.
Жақында ғана «Кедергісіз келешек» жобасының аясында тағдырдың тауқыметін тартса да, мойымай, үнемі алға ұмтылып, өзінің ынта-жігерімен көпке үлгі болған мүмкіндігі шектеулі жандарға «Жан Шуақ» қоғамдық сыйлығы табысталды. Он жетінші рет өткізіліп отырған...
Еңбек ІХ-Х ғасырда жазылғанын ұмытпайық.
Қаныш Сәтбаевтың ән қоржыны осымен ғана шектелмейді. Ғалым айтқан басқа әндер жайлы Медеу Сәрсеке өз еңбегінде жазып кеткен.
Қасенов Әбікеннің репертуарында елу-алпысқа жуық күй бар екен. Солардың біразы жазылса да, көп күйлер әлі де граммафон пластинкасына түспеген.
Бүгінде Жаманқараның өзі шығарған деген тоғыз күйі белгілі. Атап айтқанда, «Қарсы дау», «Ақжелең», «Кендір-Сендір», «Бейімбет Майлинге арнау», «Ауытқыма», «Көне шалқыма», «Күзембай», «Қаратамыр Қыстаубай» және «Ілме».
Базаралы Мүптекеев дәстүрлі ән мен күйді сақтап, арасын «бөтен сөзбен былғанбауын» қадағалайтын.
Арғынмын, атым Әсет арындаған, Арындап ән сала ма дарымаған? Аспанның аясында ән шалқытқан, Бұлбұлмын даусым көкте дамылдаған.
Темірбек десе, Темірбек көрінеді. Нағыз темір Нарком!
Күй туралы тек сөйлей алмайсың, тебіреніп қана сөйлей аласың. (Әбіш Кекілбаев)
Ахмет Жұбановтың қазақ музыка тарихы мен теориясына қосқан еңбегі зор.
Сарапшы 1917-1920 жылдардағы Алаш қайраткерлері күресінің арқасында қайтадан мемлекеттік іргетасымызды белгілей алғанымызды айтады.
Жақында Астанадағы ÓzgeEpic креатив хабында ауылдағы заманауи білім ошақтарының тыныс-тіршілігіне арналған танымал фототілшілер Әйгерім Бегімбет және Сәбина Әбдімәліктің «Ауыл мектебі» фотокөрмесі ашылды. 30 қарашаға дейін жалғасатын көрменің фототілшілер...
Ахмет Жұбановтың айтуынша, Мәлік күйші Құрманғазы күйлерін шебер тартқан, көне күйлердің жеткізушісі болған.
Жасты кәріге, кәріні жасқа айналдыра отырып, әртісті ұсқынсыз құбыжық ету – үлкен өнер. Әсіресе, грим саласы. Сөзбен сипатталған бейнені жасап шығуы – гримдеушінің шеберлігі. Осы салада 15 жылға жуық жұмыс істеп келе жатқан «Астана Операның» суретші-гриме...
Елімізге Жапония мысалы сөзсіз үлгі бола алады. Керек десеңіз әзірге арнаулы заң да қабылдап, уақыт созып керек емес. Қолданыстағы “Мәдениет туралы” заңға өзгерістер енгізсе болғаны.
Қазақтың талантты әнші қыздарының бірі, Қазақстанның еңбек сіңірген артисі, «Құрмет», «Парасат» ордендерінің иегері, Роза Бағланова атындағы «Қазақконцерт» мемлекеттік академиялық концерттік ұйымының солисі – Бағдат Сәмединова.
Күйшілік өнер байырғы заманнан бері ұлтпен бірге біте қайнасып, дамып, қазақтың күйініші де, сүйініші де бола білген. Қазақ қуанғанда шаттық күйін тартып, мұңайғанда қоңыр сазын шертіп, шерін тарқатқан.
«Кісен ашқан» – күйдің аты, Күй иесі – Құрманғазы. «Кісен ашқан» – сыйдың аты, Сый иесі – Құрманғазы. Жұбан Молдағалиев
Сонымен, тарихшы Сұлтан Хан Аққұлы бұл күннің тарихи маңызына тоқталса, тарихшы һәм саясаттанушы Сайын Борбасов республика күнінде идеологиялық сегмент болу қажет екенін айтады.
Күй арнау – ежелден келе жатқан мадақтаудың бір түрі. Қазақ күйшілік өнерінің тарихында хан мен батырға, өз заманының марқасқа тұлғаларына күй арнау дәстүрі көп кездеседі.
Жақында «Нобель сыйлығы» иегерлерінің есімі белгілі болды. Әлем жұрты беделгі сыйлықтың жаңа лауреаттарын танып, өз таңданыстарын айтып жатыр.
Жұмат Тұрғынбайұлы Шанин – қазақ театр өнерінің негізін қалаған тұлғаның бірі.
Қазақ тарихында күйшілер саны көп емес. Түптеп келгенде «міне» деп әр күйшілік мектептің бірнеше ғана көрнекті өкілін айта аламыз. Қалғаны қостаушылар.
Мәдениет және ақпарат министрлігінің қолдауымен «Астана Опера» театрында «Майра Мұхамедқызы. Сахнада 30 жыл» концерті өтті.
Қазір қоғамда түрлі мәселе бар. Оның ішінде ең маңызды мәселе – мүмкіндігі шектеулі жандардың жай-күйі.
Мұхтар Әуезов: «Әміре ойдағы бір «арық» әндерді де «семіртіп», жұтындырып, құлшындырып жібереді. Кәдімгі ауылда біз естіп, менсінбей жүретін әндер Әміренің аузына түскенде құлпырып сала беретін еді. Бұл жағынан Әміре тек орындаушы емес, композитор да еді,...
Елде АЭС салу мәселесі сөз болғалы бері энергетикалық сектордағы біраз былықтың да беті ашылып жатыр.
Балалы үйге барсаңыз, сөредегі диплом мен медальдерге көзіңіз түседі.
Атом электр стансасын салу – қазір күн тәртібінде тұрған мәселе.
Қарағайдың түбінен қайырып алған, қобызым. Үйеңкінің түбінен үйіріп алған, қобызым. Желмаяның терісін шанақ қылған қобызым. Ортекенің мүйізін тиек қылған қобызым…
Бүгінде үлкенді-кішілі сахналарда домбырамен күй орындалып жүр.
Қазір көпшіліктің көкейіндегі жүрген мәселе – АЭС тақырыбы.
Кез келген музыкалық аспап өзінен-өзі пайда болмайды. Ертеден келе жатқан аңызы бар. Бұл аңыз көбіне миф ретінде жеткен. Десе де бұл миф сол халықтың өз ғұмырнамасы деп есептеледі.
Сарапшының сөзінше, бұған дейін Маңғыстау облысында Кеңес үкіметі заманынан қалған жылдам нейтрондардың негізінде жұмыс істейтін реактор болған. Қазіргі таңда оның жабылуынан жапа шегіп жатпағынымызды айтады.
Кітапқа басылып, проза ретінде жарыққа шыққан дүниелерді оқу бағдарламасына пайдалану баяғыдан бар. Ресми оқулық ретінде қолданылмаса да көркем әдебиет білім беру үрдісінің бір көзіне айналды.
АЭС салу идеясының тиімді тұсы неде? Бұл тек энергетикалық мәселені шешу ме? АЭС салу ісінде экологиялық және қауіпсіздік мәселесін ескереміз бе? Сонымен осы сұрақтарға жауап іздеп көрейік.
Сарапшының сөзінше, Қазақстанда атом энергиясын пайдалану туралы заң бар. Сол заң бойынша реактордың қауіпсіздігіне пайдаланушы мекеме жауап береді.
Қазақ музыка тарихында еңбегі зор болса да ұмыт қалған өнерпаздар аз емес. Оның себебі әртүрлі. Бірінің артында жоқтаушысы болмаса, енді бірінің қалған мұрасы түгенделмей қалған. Қалың көпшілік есімін білсе де өнерпаздың еңбегі жайлы мүлдем бейхабар. Осыл...
Қазақ музыка тарихында ойып тұрып орын алған күйшілер аз емес.
Қоғамдық ізгі көзқарастың «Күн сәулелі балалар» деп таңған атауы бар оларды өсіруден бастап, біздің қоғамға бейімдеудің өзі оңай іс емес. Себебі олардың бұған дейін барар жері де, басар тауы да болмаған. Не балабақша, не мектеп қабылдамайды.
Бүгінгі жазбамыз 30 тамыз – Конституция күніне, қазақ тарихында әділ төрелігімен көзге түсіп, ел аузында, күй аңызында қалған би мен сотқа арналған күйлер жайлы болмақ.
Бүгінгі күні ғаламторда әнші мен күйші жайлы ақпарат көп болса да, дені тек бір абзацтық өмірбаянынан аспайды.
Қазіргі таңда дәстүрлі музыка саласында жаңалық ашу қиын.
Мақала «Айқап» журналында басылған. Тақырыбы «Музыка» деп аталады. Авторы – Мұхаметсәлім Кәшімов. Жарияланған уақыты – 1913 жыл. Бұл «Айқаптың» осы жылғы алғашқы басылымы (нөмірі) болса керек.
Ақселеу Сейдімбектің (1942–2009) қазақ руханиятына қосқан үлесі өлшеусіз.
Бұл күндері композитор Шәмші Қалдаяқовтың атына Ұлы деген сөзді қоспай айту кімге де болса да үлкен сын болар еді...
Композитор, кең тынысты, жоғары тенордағы әнші Ғарифоллла Құрманғалиевтің туғанына биыл 115 жыл толып отыр.