Мәдениет

Алаштың екі ардақтысының аттарын бірге атап, қатар беруіміздің өзіндік себептері болып отыр.

Астанада көрнекті жазушы, драматург, журналист Оралхан Бөкейдің 80 жылдығына арналған бірқатар іс-шара жоспарланған.

Титаннан жасалған жаңа iPhone 15-ті жоғалтып алсаңыз, оны табу оңай. Жаңа смарт сағат смартфоныңыз қайда жатқанын, оған дейін қанша метр екенін дәл айтып береді. Бұл ғажайып функциялар қалай жұмыс істейді?

Ұлтымыздың Ұлы ұстазы – Ыбырай Алтынсарин: «Өнер, білім – бәрі де оқуменен табылған» деп, кітап оқудың маңыздылығын ерекше атап өткен.

Еліміздегі алғашқы дәстүрлі өнер мектебі осыдан екі жыл бұрын Шымкент қаласынан ашылған. Оның негізін қалаған – белгілі айтыскер ақын Біржан Байтуов.

Таяуда Алматының ең ауқымды мәдени-бұқаралық шарасына айналған KitapFest 2023 фестивалі өтті.

Қазақ театр өнерінің қара шаңырағы – М. Әуезов атындағы Қазақ ұлттық драма театрының репертуары тағы бір тамаша қойылыммен толықты. Өткен аптада «Құйын» драмасы театр­сүйер қауымға жол тартты.

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы оқушы қыздардың мектепке орамал тағып баруына қатысты туындаған мәселеге өз мәлімдемесін жариялады.

«Астана Опера» жаңа маусымын залға лық толы жиналған көрермендердің зор қошеметімен ашты.

Қазақ әдебиетіндегі ұлы тұлға, кемеңгер ақын Абай Құнанбаевтың өлеңдері, поэ­малары құнды әде­би мұрамыз саналады.

Тәуелсіздік жылдарында қазақ киносының қоржыны көптеген тарихи туынды мен әуесқой фильмге то­лықты.

Ұлт тәуелсіздігі мен еркіндігі арқасында дәстүрлі түркілік, діни-философиялық, тарихи-тәжірибелік, мәдени-дүниетанымдық, ділдік-тілдік құндылықтар әлемі мейлінше жан-жақты, терең зерделенетіні хақ.

Өмір деген үлкен алаңда «жүрек көзі ашылған», «жүрегінде айнасы бар» өте мықты адаммен екі рет көрші болған жағдайым бар. Ол – өте қарапайым, қағілез, кісілігі мен кішілігі қабысқан, қазақ әдебиетінің қазіргі көзі тірі алыбы Әкім Тарази.

«Сұлтанмахмұттың алғашқы биографы» (Айқын. (№44, 20 сәуір 2023 ж.) аталатын Мөлдір Төлеп­бай­­дың мақаласын оқыған соң Сұлтанмахмұттай асау жүректі ақын тағдыры, әдеби мұрасы жайында ойға берілдім. Ойыма бар ғұмырын Сұлтанмах­мұт­тың тағдыры үшін жанпида...

Алматыдағы Ұлттық кітапханада Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, көрнекті композитор Қалдыбек Құр­ма­нәлінің фотоальбом-кітабының тұсаукесер кеші өтті.

Отандық «Айқай» фи­льмі 4-13 қазан күндері Оңтүстік Ко­реяда өтетін әйгілі Пусан кинофес­ти­ва­лінің А Window on Asian Cinema («Азия ки­но­сына ашылған тере­зе») бағдар­ламасында көр­сетіледі.

11 қыркүйектен бастап «Астана» арнасында «Қаһарман» телехикаясы көрерменге жол тартады.

Мұндай қуанышты жаңалығымен Илья Ильинның келіншегі, белгілі кәсіпкер Татьяна Ильина Instagram парақшасында бөлісті.

Сирек кітаптардың әр бетін қайталап қарау – өткен өмірдің беттерін қайта парақтаумен бірдей. Бүгіннің кешегі көрінісін көре аламыз. Білімнің бар са­ласы қамтылған кітапты парақтау – бұл тарихты ақта­румен тең.

Қоғамда балалық шақтағы арманына жете алмай, өмір бойы қапада қалған қаншама адам бар. Ға­лым­дар мамандық таңдар ал­дын­да әр адам бала күнін еске алуы керек деп тұжырым жа­сап­ты.

Қытай қорғанының бір бөлігін жұмысшылар экскаватормен қазып, қатты зақымдаған. Олар тарихи қорғанды бұзып жолды қысқартпақ болған. Қытай билігі кінәлілерді жазаламақшы.

15 қыркүйек күні Қалибек Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық қазақ музыкалық драма театры XXXIII жаңа маусымын бастайды.

Бүгін – ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туған күні. Осы датаға орай елімізде 5 қыркүйек Қазақстан халқының тілдері күні ретінде бекітілгені белгілі. Бұл туралы Сенат Төрағасы Мәулен Әшімбаев Facebook-тағы парақшасында жазды.

Танымал түрколог, академик Дархан Қыдырәлі 2023 жылғы Юнус Эмре сыйлығының лауреаты атанды.

Күздің басы Алматы жұртшы­лығы үшін ежелгі дәуірге саяхат жасаумен бастау алды. Қала күніне орай жос­пар­ланған шаралар көп.

«Креативті индустрияны дамыту керек». Бұл – «Текемет» қолөнер шеберханасының құрылтайшы­ларының бірі Тоқжан Бабиеваның сөзі.

Қазақстанның Халық әртісі, КСРО және Қазақстанның Мемлекеттік сыйлығының иегері, Қырғызстанның еңбек сіңірген мәдениет қайраткері, көрнекті театр және кино актрисасы Бикен Римованың 100 жылдығына арналған BIKEN I Халықаралық театр фестивалі өтеді.

Жыл сайын өтетін Қысқы қайырымдылық балының дебютанттар кастингі елорданың Қ. Қуанышбаев атындағы қазақ музыкалық-драма театрында өтті.

Жақында Алматы облысының Райымбек ауданында күйші-композитор Қожеке Назарұлының 200 жылдығы республика көлемінде аталып өтті.

Қыркүйек айында тірі болғанда 80-нің сеңгіріне шығатын Оралхан Бөкей жайлы айтылып та, жазылып та жатыр. Ол – заңдылық. Өйткені Алла сыйлаған 50 жасқа жетер-жетпес, аз ғұмырында артына өшпес дүние қалдырып кеткен Оралханды айтпау, еске алмау – қазақтығымы...

Білімнің бастауы – оқулық. Кітап арқылы бала әріп танып, ғылым атаулымен алғаш танысады. Қазір мектеп оқулықтары заман талабына сай мазмұнын да, форматын да өзгерткен.

Жазушы, Қазақстан Рес­публикасының Еңбек сіңір­ген қайраткері Сәуле Дос­жанның қос томдық дило­гиясының «Үзілмеген үміт» атты романында 20 ғасыр­дың ортасында қазақ дала­сында жарылған Семей ядролық атом бомбасының зар­даптары асқан шебер­лікпен жазылған.

«Сұлтанмахмұттың алғашқы биографы» (Айқын. №44, 20 сәуір 2023ж.) аталатын Мөлдір Төлепбайдың мақаласын оқыған соң, Сұлтанмахмұттай асау жүректі ақын тағдыры, әдеби мұрасы жайында ойға берілдім.

Биыл Қожаберген жыраудың «Елім-ай» дастанының 300 жылдығы ел көлемінде аталып жатыр. Бұл уақиғаның құрметіне алдымен түбі бір түркінің бесігі Түркістан қаласында ескерткіш орнатылды

Жамбыл облысында ең үлкен елді мекен Мойынқұм ауданы саналады. Батысы Жамбыл тауымен, шығысы Қозыбасымен шектесіп жатқан өлкенің қойнауы қандай құтты болса, тарихы да аңыз-әпсаналарға бай.

Айтыс өнері ерекше қарқынмен дамып, қайта тұғырына қона бастаған жылдарда, яғни өткен ғасырдың соңында Жетісу жерінің намы­сын қорғаған жаркенттік қос жам­поз Айтақын Бұлғақов пен Жандарбек Бегімбетовтің, ақсулық Ханыша Райы­сованың өнерлері өзіндік ерекш...

Өнер жүгін өрге сүйреп, қазақ әде­биетінің шығармашылық мәр­те­бесін көркейту жолында өзінің сана­лы өмірін түгелдей руханиятқа ар­на­ған Қазақстанның Еңбек Ері, Мем­ле­кеттік сыйлықтың ие­гері – жазу­шы, драматург Әкім Тарази туралы бір үзік сыр.

Елге белгілі гитарист Бауыржан Әшіғалиевтің өмірі талқыға салынуы жұрттың пікірі себеп болды.

Ғылым тілінде тасқа жазылған жазулар петроглиф деп аталады. Әлем ғалымдары оның пайда болу кезеңін соңғы палеолиттің кейінгі шағымен байланыстырады.

Әнші ауруханада көз жұмды.

Абылай хан әскерінің Жүзбасы әрі ұрыс даласында ең сенімді ту ұстаушыларының бірі болған Сазанбай батыр туралы ел аузында небір тамаша деректер бар.

Х-ХІІ ғасырда ұлы Қараханидтер мемлекетінде билік құрған Шамахмұд Бұғра Қарахан жайлы ел ішінде аңыз-әпсана өте көп. Оның әулиелігі хақында аңызбен астасқан оқиғалар да аз емес.

Қазақ әндерін кәрісше шырқап жүрген оңтүстіккореялық Сон Уон Сабты (Song Wonsub) тыңдармандар жақсы біледі.

…Не жетпейді? Әл-ауқат, байлық, тоқшылық жақсы-ақ.Жан бағу емес, «жанды сақтау», рухани жағынан жұтамау одан да жақсы.

(Әзіл-шыны аралас)

Саксофонды квартетке биыл – 25 жыл.

Биыл ұлы ақынымыз Абай Құнан­байұлының 178 жыл­дық мерейтойы. «Халқымыз­дың руханиятын әлемге та­нытатын теңдесі жоқ құн­ды­лық қайсы десең, кімді еске түсіреміз?»

Қазақ хореграфия­сы­ның тарихы тереңде жатыр. Осы би өнерін терминологиялық, ұлттық құндылық жағынан зерделеп жүргендер көп емес. Сол санаулылардың қа­тарында Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген әртісі, өнер­тану ғылымдарының кан­дидаты, профессор Тойған Ізім ба...

Балқаш көлінің жағажайында алғаш рет екі күн бойы Қа­ра­ған­ды облысының мәдениет, мұ­ра­ғаттар және құжаттама бас­қар­ма­сы ұйымдастыруымен «Бал­қаш Tourfest – 2023» ау­қым­ды фестивалі өтті.

Балаларға арналған Qonzhyq AAP мобильді қосымшасы ұлттық құн­дылықтарды дәріптейді. Қолданысқа шыққан күні-ақ ата-ана­лар­дың ықыласына ие болған қосымшада 250-ге жуық ертегі, 1 700 ән-күй және түрлі бесік жыры қамтылған.